مدیریت بیماری های مزمنی مانند کمردرد ممکن است چالشهایی از جمله محدودیتهای مالی، مشکل زمانبندی برای ویزیتهای فیزیوتراپی مکرر و دسترسی ضعیف به مراقبتهای بهداشتی به همراه داشته باشد. همین مسئله باعث می شود تا اپلیکیشن های گوشی های هوشمند که با هدف رفع کمردرد طراحی شده اند، جذاب به نظر برسند. با این حال، مطالعه اخیری که در ژورنال Disability and Rehabilitation منتشر شده است، نشان می دهد سازندگان این اپلیکیشن ها هنوز کارهای زیادی برای انجام دارند.
پژوهشگران با بررسی ۲۵ اپلیکیشنی که برای کمک به افراد مبتلا به کمردرد طراحی شده بود، پی بردند که این برنامه ها مشکلات زیادی در مدیریت درد و بهبود تحرک دارند. برای مثال، آنها دریافتند که این برنامه ها در ارائه مقررات مربوط به توصیهها و همچنین اطلاعات لازم کیفیت پایینی دارند.
همچنین خاطرنشان کردند که این برنامهها فقط بر روی تمرینات هوازی تمرکز دارند و فعالیت های مشخصی را با توجه به شرایط هر فرد شخصی سازی نمی کنند. بعلاوه، هیچ آزمایشی مبنی بر اثربخشی این فعالیتها انجام نشده است و یا در دسترس نیست.
«به نظر میرسد که این برنامهها بهطور ویژه با پشتیبانی از خود مدیریتی و اصول تغییر رفتار طراحی نشده اند.»
– بلیندا لانژ، دکترای تخصصی
به گفته دکتر بلیندا لانژ، یکی از نویسندگان این مطالعه، در کالج علوم پرستاری و بهداشت در دانشگاه فلیندرز استرالیا، یکی دیگر از مسائل بالقوه مشکل ساز در این برنامه ها عدم داشتن پیشینه روشن و مرتبط با سلامتی تولیدکنندگان آن ها است.
دکتر لانگ میگوید: «به نظر میرسد که این برنامهها بهطور ویژه با پشتیبانی از خود مدیریتی و اصول تغییر رفتار طراحی نشده اند. البته آن ها کیفیت قابل قبولی دارند، اما لازم است بیشتر توسعه پیدا کنند.»
به گفته نیل آناند، MD، مدیر ترومای ستون فقرات در مرکز پزشکی Cedars-Sinai در لس آنجلس، گرچه اپلیکیشنهای ارزیابیشده در این پژوهش برای مدیریت درد و عملکرد کارایی چندانی ندارند، اما می توانند به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی بزرگتر و جامعتر – به ویژه طرحی که متناسب با نیازهای فردی برنامه ریزی شده باشد- مفید واقع شوند.
وی افزود: «تغییرات ساده ای وجود دارد که می تواند برای کمردرد مفید باشد، از جمله پیاده روی روزانه و یا انجام یک حرکت کوچک در هر ساعت.»
بنابراین، برنامهای که موجب ایجاد تغییرات رفتاری شود، میتواند نقطه شروع مفیدی باشد. نیازی نیست که این برنامه ها به طور خاص برای کمردرد طراحی شوند، بلکه فقط با تغییر رفتار کلی می توانند بسیار موثر باشند.
«اساسا هر فعالیتی که باعث شود فرد از جایش برخیزد و تحرک داشته باشد، برای کمر مفید است، به شرط آن که خود فعالیت دردناک نباشد.»
– دکتر نیل آناند
در سال ۲۰۲۰، مطالعه ای در مجله بین المللی تحقیقات محیطی و بهداشت عمومی انجام گرفت و بررسی هایی را بر روی اپلیکیشن های مدیریت کمردرد انجام داد. در این مطالعه به این نکته اشاره شد که وجود برخی از اعلانها به طور خاص می توانند برای تغییر رفتار یا حالت فرد مفید باشند. برای مثال، ممکن است اعلانی هر ساعت یک بار به صدا در بیاید و به فرد اعلام کند که چند دقیقه از جایش برخیزد و حرکت داشته باشد.
در این بین، محققان به معیارهایی اشاره کردند که بهتر است کاربران هنگام مقایسه چنین برنامههایی، آن ها را مد نظر قرار دهند. مثلا: پیشنهادات، هشدارها و یادآوریهای قابل تنظیم. همچنین توصیه کردند که برخی از عناصر کلیدی در یک برنامه را جستجو کنید، از جمله اطلاعات جالب و کاربردی، یادگیری راحت برنامه، جذابیت دیداری و همچنین منابع معتبر.
برخی از این اپلیکیشن ها، برنامه جامع تر و کامل تری برای تسکین کمردرد ارائه میدهند، در حالی که برخی دیگر تمرینهایی مانند یوگا یا کشش داشتند.
دکتر آناند پیشنهاد می کند هنگامی که به دنبال یک برنامه کاربردی هستید، بهتر است با فیزیوتراپ یا متخصص خود مشورت کنید تا برنامه ای مناسب با شرایط فعلی تان به شما پیشنهاد دهند. اما، به طور کلی، بهتر است به دنبال گزینه هایی باشید که شما را به حرکت وادارد.
دکتر آناند معتقد است: «اساسا هر فعالیتی که باعث شود فرد از جایش برخیزد و تحرک داشته باشد، برای کمر مفید است، به شرط آن که خود فعالیت دردناک نباشد.»
به گفته دکتر آناند، یکی دیگر از جنبه های مدیریت کمردرد که تا حدی توسط اپلیکیشن ها برطرف می شود، استرس است. در اقع، تنش و اضطراب اغلب در ایجاد این نوع درد ها نقش دارند. همچنین، مطالعه ای در ژوئیه سال ۲۰۲۱ انجام گرفت و در گزارش های علمی به این نکته اشاره کرد که ارتباط قابل توجهی و معناداری بین کمردرد مزمن و میزان استرس در افراد وجود دارد.
مقابله با استرس با استفاده از پلیکیشن و یا سایر روش ها، میتواند در کاهش تدریجی درد مفید باشد، به خصوص اگر نوعی حرکت نیز در آن گنجانده شود. برای مثال، در یک پروژه آزمایشی که در مجله Pain نیز شرح داده شده است، ۳۵ شرکتکننده مبتلا به کمردرد، طی یک برنامه ۱۲ هفتهای کارهایی را با هدف کاهش استرس مبتنی بر تمرکز حواس و فعالیت های بدنی منظم انجام دادند.
در نهایت، به این نتیجه رسیدند که این برنامه حتی در مقایسه با مراقبت های استانداردی که برای درمان کمردرد بکار گرفته می شود، بسیار سودمندتر است و تاثیرات بالقوه ماندگاری تری دارند. زیرا، حدود ۶۴ درصد از شرکتکنندگان گزارش دادند که حتی ۶ ماه پس از پایان برنامه هیچ گونه دردی در ناحیه کمر خود نداشتند.
در حال حاضر، برنامه های ذهن آگاهی بسیاری در دسترس است و گنجاندن آن ها در زندگی روزمره فواید بسیاری دارد. بعلاوه، دکتر آناند معتقد است: برای بسیاری از مردم، تسکین دادن دردهای مزمن زمان بسیار زیادی لازم است. بنابراین، به منظور رسیدگی به این شرایط باید استراتژی های بیشتری را به کار گرفت.
گرچه مطالعات اخیر نشان دادند که اپلیکیشنهای مخصوص کمردرد عملکرد قوی نداشتند، اما شواهد دیگری وجود دارد که نشان میدهد این اپلیکیشنها قادرند در تغییر رفتار افراد موثر باشند، به خصوص اگر طراحی آن ها به طوری باشد که فرد را وادار به حرکت کند. بنابراین، اگر درگیر کمردرد مزمن هستید، بهتر است با یک فیزیوتراپ یا متخصصی در این زمینه مشورت کنید تا کاربردی ترین اپلیکیشن را به شما پیشنهاد دهد. همچنین بهتر است قبل از شروع هر برنامه ورزشی جدید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
منبع: verywellfit.com / ترجمه: فاطمه شهابی