تشخیص و درمان پیچ خوردگی زانو
پیچ خوردگی یا به نوعی رگ به رگ شدن زانو به این معنا است که یکی از رباط‌های اطراف مفصل زانو دچار آسیب‌دیدگی شده است. چهار رباط اصلی در زانو وجود دارد که به پایداری آن کمک می‌کند. همچنین، رباط‌های کوچک‌تر زیادی هستند که پس از آسیب دیدن باعث بروز درد می‌شود. اما به طور ، اغلب رگ به رگ شدن و کشیدگی با هم اشتباه گرفته می‌شوند. در واقع، پیچ خوردگی یا همان رگ به رگ شدن آسیب به رباط است و کشیدگی آسیب عضله است.
رباط‌ها ساختارهایی هستند که دو استخوان را به هم متصل می‌کنند و در ایجاد ثبات مفاصل نقشی اساسی دارند، در عین حال به مفصل‌ها اجازه حرکت هم می‌دهند. در مورد زانو، رباط‌ها به مفصل زانو اجازه خم شدن به جلو و عقب را می‌دهند، اما حرکات بیش از حد را کنترل می‌کنند.
رباط‌های جانبی زانو از حرکت بیش از حد پهلو به پهلو جلوگیری می‌کنند، در حالی که رباط‌های صلیبی هم در ثبات چرخشی و هم در ثبات رو به جلو و عقب نقشی مهم ایفا می‌کنند.
نشانه‌های پیچ خوردگی زانو
ازجمله شایع‌ترین نشانه‌های آن درد و تورم زانو است. به طور معمول، پس از آن که زانوی افراد دچار آسیب‌دیدگی می‌شود و به رباط‌های آن‌ها آسیب وارد می‌شود، علائم و نشانه‌های درد بالافاصله خودش ظاهر می‌شود. گاهی اوقات این علائم در ۴۸ ساعت اول بدتر می‌شوند و بسته به شدت آسیب به تدریج از بین می‌روند.
شایع‌ترین علائم پیچ خوردگی زانو عبارتند از:
- زانو درد
- تورم زانو
- سفتی مفصل
- ناپایداری/ بیرون زدگی/ کمانی شدن
علل
پیچ خوردگی زانو ممکن است در اثر آسیب‌های مختلفی ایجاد شود. گاهی اوقات می‌تواند در اثر فعالیت‌های ورزشی رخ می‌دهد. برای مثال، در دو میدانی، پیچ خوردگی زانو ممکن است هم در نتیجه آسیب‌های تماسی و هم در اثر حوادث غیر‌تماسی ایجاد شود. یکی دیگر موارد اتفاق پیچ خوردگی زانو زمین خوردن است که این اتفاق در هر جایی ممکن است رخ بدهد، در خانه، محل کار و … . همچنین پس از تصادفات اتومبیل هم بسیار شایع است.
از جمله آسیب‌های مشابه به آن می‌تواند منجر به دیگر مشکلات رایج مفصل زانو از جمله شکستگی و دررفتگی شود. به همین دلیل، برای آن دسته از افرادی که علائم مربوط به پیچ خوردگی زانو دارند، بسیار مهم است که توسط یک پزشکی متخصص در این حوزه ارزیابی شوند تا ببیند که آیا آزمایشات بیشتری لازم است یا خیر.
تشخیص
فردی که زانوی آن دچار آسیب شده است، باید مورد ارزیابی قرار بگیرد و آزمایش‌های مربوط به رباط های زانو را انجام دهد. تمرین‌های خاصی در آزمایش‌ها وجود دارد که انجام آن‌ها هر یک از این رباط‌ها را جدا کرده و پزشک کمک می‌کند تا علت دقیق ناراحتی زانوی شما را تعیین کند.
در مرحله بعد، یعنی در صورت وجود نگرانی از آسیب جدی‌تر یا اگر تشخیص نامشخص باشد، اغلب آزمایش‌های تخصصی مانند اشعه ایکس و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) انجام می‌شود.
اما به دو دلیل گفته می‌شود که تشخیص”پیچ خوردگی زانو”، تشخیص چندان صحیحی نیست:
- زیرا به طور دقیق نمی‌گوید کدام رباط آسیب دیده است و دانستن این نکته اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان رباط‌های مختلف متفاوت است. برای مثال، آسیب‌های رباط صلیبی قدامی (ACL) اغلب نیاز به جراحی دارند، در حالی که آسیب‌های لیگامان جانبی داخلی (MCL) به ندرت پیش می‌آید که به جراحی نیازی داشته باشند.
- مورد دیگر اینکه درباره شدت آسیب اطلاع دقیقی نمی‌دهد. این مسئله نیز اهمیت دارد؛ زیرا به طور معمول آسیب‌های جزئی نیاز به درمان جزئی دارند، اما صدمات شدیدتر ممکن است نیاز به درمان‌های اساسی‌تر و حتی اعمال جراحی داشته باشند.
با وجود این، باز هم اغلب به بیماران گفته می‌شود که دچار پیچ خوردگی زانو شده‌اند.
بنابراین، در صورتی که تشخیص داده شد دچار پیچ خوردگی زانو هستید، سعی کنید اطلاعات بیشتری در این مورد بدست آورید. ابتدا ببینید که کدام رباط‌ها دچار آسیب شده‌اند و سپس درباره راه‌های درمان و روش‌های توانبخشی احتمالی اطلاعات کسب کنید.
درمان
اغلب آسیب‌های وارد شده به رباط زانو به منظور تعیین شدت آسیب، درجه‌بندی شده و این شدت بین ۱ تا ۳ تعیین می‌شود.
درجه‌بندی
درجه‌های پارگی رباط عبارتند از:
- درجه ۱: آسیب جزئی که احتمالاً با کمی استراحت و اصلاح فعالیت طی ۱ الی ۲ هفته بهبود پیدا می‌کند.
- درجه ۲: آسیب متوسط با پارگی جزئی رباط که فرد باید محدودیت‌های بیشتری در فعالیت‌های خود اعمال کند و ممکن است برای بهبودی کامل به ۴ الی ۶ نیاز داشته باشد.
- درجه ۳: پارگی کامل رباط یا تقریباً کامل. این مسئله با توجه به نوع آسیب‌دیدگی ممکن است به توانبخشی طولانی‌تر یا جراحی نیاز داشته باشد.
این دسته‌بندی‌ها کلی تا حدودی قراردادی هستند. در حقیقت، یک رباط می‌تواند به روش‌های مختلفی در یک طیف گسترده یعنی از عدم آسیب تا پارگی کامل آسیب ببیند. بنابراین، بیشتر برای ورزشکاران از این دسته‌بندی‌ها استفاده می‌شود تا میزان شدت آسیب مشخص شده و یک جدول زمانی برای بازگشت مورد انتظار به تلاش‌های ورزشی خود را بدانند.
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، مشکل اصلی نام گذاری “پیچ خوردگی” زانو در این است که این کلمات اطلاعات مفید و جامعی را در مورد وضعیت بیمار ارائه نمی‌دهند. در صورتی که بدانید دقیقا کدام رباط دچار آسیب شده است، به پزشک معالج کمک می‌کند تا بهترین راه درمان را پیدا کرده و به شما کمک کند تا در زودترین زمان ممکن به فعالیت‌های عادی خود باز گردید.
کلام پایانی
پیچ خوردگی زانو به این معنا است که به یک یا چند رباطی که مفصل زانو را احاطه کرده‌اند آسیب رسیده است. این رباط‌ها برای ثبات مفصل زانو حیاتی هستند و در صورت آسیب ممکن است نیاز به درمان تخصصی داشته باشند. در صورتی که زانوی شما مشکوک به پیچ خوردگی بود، توصیه می‌شود برای تعیین میزان آسیب و درمان بهینه، معاینات دقیق‌تر و آزمایشات تخصصی انجام دهید.
منبع: verywellhealth.com / ترجمه: فاطمه شهابی
