روغن سیاهدانه به روشهای مختلفی قابل استفاده است. برای مثال، روغن سیاهدانه در محصولات مراقبت از پوست یافت وجود دارد. حالا یا می توان آن را به شکل کپسول های روغن سیاهدانه مصرف کرد و یا به صورت موضعی روی پوست مالید.
روغن سیاهدانه را می توان به بسیاری از محصولات دیگر مانند شامپوها، روغن های ماساژ، عطرها و ترکیبات خانگی مراقبت از پوست افزود. حتی می توان از آن در نوشیدنی ها استفاده کرد و یا از آن در آشپزی استفاده کرد.
شورای گیاه شناسی آمریکا توضیح می دهد که سیاهدانه نام های زیادی دارد، از جمله black cumin، black seed و black caraway. این گیاه از گیاهی به نام سیاهدانه می آید که در خاورمیانه، آسیای غربی و اروپای شرقی می روید و دارای گل های کوچک سفید، آبی یا بنفش کم رنگ است.
میوه سیاهدانه حاوی دانههای سیاه رنگی است که هزاران سال است مردم از این دانهها به عنوان یک درمان طبیعی برای بسیاری از بیماریها استفاده میکنند. در آشپزی نیز مانند پونه کوهی یا زیره برای طعم دادن به غذاهایی مانند نان، ترشی و کاری کاربرد دارد.
مهمترین محصول سیاهدانه، روغن آن است.
مهمترین محصول سیاهدانه، روغن آن است که به عنوان یک درمان طبیعی برای بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. مهمترین عنصر روغن سیاهدانه تیموکینون (TQ)، نوعی آنتی اکسیدان است.
TQ دارای هر دو خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است. به عبارتی تاثیر زیادی در برابر بسیاری از بیماری ها دارد. پژوهشی که در سپتامبر 2013 در PLOS One منتشر شد، نشان میدهد TQ ممکن است بتواند انواع مختلفی از تومورها را کاهش دهد. علاوه بر این، مطالعه ای در ژوئن 2018 در مجله Ethnopharmacol نشان داد که روغن سیاهدانه می تواند تاثیر کاهشی مثبتی بر BMI افراد داشته باشد، یعنی کاهش وزن مفید است.
BMI یک تکنیک ریاضی است و تعیین می کند که آیا وزن فرد برای سن و قد او مناسب است یا خیر. از این عدد برای تولید عددی به نام شاخص توده بدنی استفاده میشود که نشان میدهد چقدر شما سالم هستید. شاخص توده بدنی بالای 25 اضافه وزن در نظر گرفته می شود، در حالی که شاخص توده بدنی کمتر از 20، کم وزنی محسوب می شود.
روغن سیاهدانه قادر است اثرات شدید اگزما را بر روی دست ها کاهش دهد.
روغن سیاهدانه فواید زیادی برای پوست دارد. مطالعه کوچکی بر روی 60 بیمار انجام شد و نتایج آن در مجله آکادمی اروپایی درماتولوژی و ونیرولوژی در شماره دسامبر 2013 منتشر شد. این مطالعه روغن سیاهدانه را با توجه به فواید درمانی که برای پوست دارد با داروهای تجویزی مقایسه کرده بود. سر انجام مشخص شد که روغن سیاهدانه قادر است اثرات شدید اگزما را بر روی دست ها کاهش دهد.
بعلاوه، تجربیات شخصی افراد نیز حاکی از آن است که سیاهدانه قادر است تاثیرات مثبتی بر روی سایر مشکلات پوستی مانند پسوریازیس داشته باشد و همچنین می تواند موجب نرمی و لطافت پوست و آبرسانی موها شود. البته لازم به ذکر است که هیچ مطالعه علمی بزرگی برای اثبات این ادعاها وجود ندارد و این داده ها تنها بر اساس گفته ها است.
پژوهش دیگری در نوامبر 2017 در مجله Tropical Medicine در مورد روغن سیاهدانه منتشر شد و جنبه های دیگری از خواص روغن سیاهدانه از جمله خاصیت ضد میکروبی آن را بررسی کرده بود.
این پژوهش نشان داده بود که سیاهدانه یا روغن سیاهدانه در برابر باکتری های مختلفی همچون استافیلوکوکوس، E. coli و H. pylori موثر است. مواد شیمیایی فعالی که این خاصیت موثر را داشتند، TQ و ملانین بودند که هر دو در روغن سیاهدانه به وفور یافت می شود.
بعلاوه، این پژوهش به موضوع دیگری نیز اشاره کرد که روغن سیاهدانه دارای اثرات ضد ویروسی در برابر ویروس هپاتیت C است. یعنی روغن سیاهدانه میتواند راه موثری برای کاهش بار ویروسی در بیماران مبتلا به هپاتیت C در صورت ترکیب با سایر اشکال دارویی باشد.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد سیاهدانه قادر است بر عملکرد کلیه ها و کبد تاثیر مثبتی داشته باشد. این مورد بر اساس مطالعه ای است که مارس 2013 در نشریه European Review for Medical and Pharmacological Sciences منتشر شده و آزمایشانی بر روی موش ها انجام داده اند.
این مطالعه نشان داد که سیاهدانه می تواند شانس ابتلا به بیماری ها را در این اندام ها کاهش دهد و حتی ساختار کلی آن ها را بهبود بخشد. با این حال، نتایج این تحقیق قطعی نیست، زیرا این مطالعه فقط بر روی موشها انجام شده است و محققان نمیدانند که آیا میتوان همان تاثیرات را در انسان مشاهده کرد یا خیر.
برخی از مطالعات نشان داده اند که TQ، ماده فعال موجود در سیاهدانه، ممکن است اثر مثبتی بر سلول های سرطانی داشته باشد. پژوهش ها حاکی از آن است که به آپوپتوز، که مرگ برنامه ریزی شده سلولی است، کمک می کند. برای مثال، مطالعه منتشر شده در PLOS One نشان داد که ترکیب زیست فعال روغن سیاهدانه، TQ، می تواند در توقف رشد گلیوبلاستوم، یک تومور بدخیم مغزی تهاجمی، موثر باشد.
پژوهشی در نوامبر 2013 در مجله Life Sciences منتشر شد و نشان داد که TQ می تواند به مهار رشد تومورها در سرطان سینه کمک کند و مطالعه دیگری در ژوئن سال 2013 منتشر شده در Molecules نشان داد که TQ در تخریب سلول های سرطانی سرطان خون موثر است.
البته نکته قابل توجه این است که این تحقیقات در زمینه تاثیر TQ بر سلولهای سرطانی بر روی سلولهای سرطانی منفرد است و بر روی انسان انجام نشده است. بنابراین تاثیر این ماده در یک انسان زنده و واقعی هنوز توسط دانشمندان به صورت کامل به اثبات نرسیده است.
روغن سیاهدانه علاوه بر فواید بی شمارش، عوارضی هم به دنبال دارد که در نتیجه مصرف کپسول های آن ایجاد می شود. جالب است بدانید که موارد تحقیقاتی درباره ایمنی و اثربخشی سیاهدانه بسیار محدود است.
قبل از استفاده از روغن سیاهدانه یا هر نوع مکمل گیاهی یا ویتامین دیگری، همیشه باید با پزشک خود مشورت کنید. همچنین هرگز نباید از سیاهدانه به عنوان جایگزینی برای هیچ داروی تجویزی از سوی پزشک استفاده کنید.
علیرغم فواید بالقوه ای که سیاهدانه در برابر سرطان دارد، اما با داروهای پرتودرمانی و شیمی درمانی به شکل نا مطلوبی واکنش نشان می دهد و این بیشتر به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی آن است که ممکن است اثربخشی داروها و درمان های سرطانی را کاهش دهد. بنابراین، در صورت مصرف هر گونه داروی تجویزی، مصرف کپسول های روغن سیاهدانه را با پزشک خود در میان بگذارید.
منبع: livestrong.com / ترجمه: فاطمه شهابی