آیا خواص سیاه دانه را می شناسید؟
سیاه دانه با نام زیره سیاه یا با نام علمی Nigella sativa نیز شناخته می‌شود، اغلب در غذاهای خاورمیانه و جنوب آسیا به عنوان یک ادویه یافت می شود. علاوه بر استفاده در آشپزی، به دلیل خواص دارویی آن نیز شناخته شده است. سیاه دانه از زمان های قدیم به عنوان یک درمان طبیعی برای بسیاری از بیماری ها، از برونشیت گرفته تا اسهال کاربرد داشته است.
خواص سیاه دانه
1
سرشار از آنتی اکسیدان
آنتی اکسیدان ها می توانند تأثیر قدرتمندی بر سلامت و بیماری داشته باشند. آنتی اکسیدان ها می توانند در برابر چندین نوع بیماری مزمن، از جمله سرطان، دیابت، بیماری قلبی و چاقی محافظت کنند. خواص آنتی اکسیدانی قوی سیاه دانه به دلیل وجود ترکیبات متعددی مانند تیموکینون، کارواکرول، تی-آنتول و 4-ترپینئول، مسئول آن هستند.
2
کاهش کلسترول بد
تجمع مقادیر زیاد کلسترول در خون خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد. مصرف مکمل سیاه‌دانه با کاهش قابل توجه کلسترول LDL همراه است.
3
خواص ضد سرطان
سیاه دانه سرشار از آنتی اکسیدان ها است که به خنثی کردن رادیکال های آزاد مضری که ممکن است در ایجاد بیماری هایی مانند سرطان کمک کنند، نقش دارد. اثرات بالقوه ضد سرطانی سیاه دانه احتمالا ناشی از ترکیبات آنتی اکسیدانی آن است. در طب سنتی یا در مطالب زرد ممکن است به این مورد بر خورده باشید که سیاه دانه ضد سرطان است درحالی که این اثرات به طور قطعی و صد در صد در انسان ثابت نشده اند اما این موضوع منکر اثرات سلامتی بخش و آنتی اکسیدانی سیاه دانه نیست.
در آزمایشات علمی آزمایشگاهی مشخص شده است که تیموکینون می تواند باعث مرگ سلولی در سلول های سرطانی خون شود. همچنین عصاره سیاه دانه به غیرفعال کردن سلول های سرطان سینه و چندین نوع سرطان از جمله سرطان پانکراس، ریه، دهانه رحم، پروستات، پوست و روده بزرگ نیز کمک می کند. با این حال، هیچ مدرکی در مورد اثرات ضد سرطانی سیاه دانه در انسان وجود ندارد. مطالعات بیشتری لازم است تا بررسی شود که آیا سیاه دانه وقتی به عنوان ادویه استفاده می شود یا به عنوان مکمل مصرف می شود، فوایدی برای مبارزه با سرطان دارد یا خیر.
4
خواص ضد باکتریایی
باکتری ها عامل بیماری ها و عفونت های خطرناک هستند، از عفونت گوش تا ذات الریه. برخی آزمایشات علمی آزمایشگاهی نشان داده‌اند که سیاه دانه ممکن است خواص ضد باکتریایی داشته باشد و در مبارزه با گونه‌های خاصی از باکتری‌ها موثر باشد. هم مطالعات آزمایشگاهی و هم مطالعات انسانی نشان داده اند که سیاه دانه ممکن است در برابر چندین نوع عفونت باکتریایی موثر باشد.
5
کاهش التهاب
در بیشتر موارد، التهاب یک پاسخ ایمنی طبیعی است که به محافظت از بدن در برابر آسیب و عفونت کمک می کند. اگر التهاب طولانی مدت و مزمن باشد خطر انواع بیماری‌ها مانند سرطان، دیابت و بیماری قلبی را افزایش می دهد. سیاه دانه ممکن است اثرات ضد التهابی قوی در بدن داشته باشد. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که سیاه دانه و اجزای فعال آن می‌توانند به کاهش نشانگرهای التهاب کمک کنند.
6
تنظیم قند خون
قند خون بالا می تواند علائم منفی بسیاری از جمله افزایش تشنگی، کاهش وزن ناخواسته، خستگی و مشکل در تمرکز را ایجاد کند. اگر قند خون بالا در درازمدت کنترل نشود، می‌تواند منجر به عواقب جدی‌تری مانند آسیب عصبی، تغییرات بینایی و کندی بهبود زخم شود. سیاه دانه می‌تواند به ثابت نگه داشتن قند خون و در نتیجه جلوگیری از این عوارض جانبی خطرناک کمک کند.
7
جلوگیری از زخم معده
زخم معده زخم‌های دردناکی هستند و زمانی ایجاد می‌شوند که اسید معده لایه محافظت کننده معده را می‌خورد. سیاه دانه می‌تواند به حفظ پوشش معده و جلوگیری از تشکیل زخم کمک کند.
سیاه دانه را وارد رژیم غذایی خود کنید
راه های مختلفی برای اضافه کردن سیاه دانه به رژیم غذایی وجود دارد. در برخی مناطق سیاه دانه را کمی برشته می کنند و به طور کامل یا آسیاب شده در نان یا غذاها اضافه می شود. برخی از افراد نیز دانه ها را به صورت خام می خورند یا با عسل یا آب مخلوط می کنند. آنها را همچنین می توان به پنیر صبحانه، اسموتی یا ماست اضافه کرد. علاوه بر این، گاهی اوقات روغن رقیق سیاه دانه به صورت موضعی به عنوان یک درمان طبیعی استفاده می شود که گفته می شود رشد مو را افزایش میدهد؛ التهاب را کاهش میدهد و برخی بیماری های پوستی را درمان می کند. حتی امروزه مکمل سیاه دانه نیز موجود است که به صورت کپسول یا سافت ژل دسترس هستند.
سیاه دانه ممکن است برای همه مناسب نباشد
سیاه دانه فواید بسیاری برای سلامتی به همراه دارد و به طور کلی وقتی به عنوان ادویه یا چاشنی استفاده می شود بی خطر است، با این حال مصرف مکمل سیاه دانه یا استفاده از روغن آن ممکن است خطراتی داشته باشد. به عنوان مثال اگر قصد دارید از آن به صورت موضعی استفاده کنید بهتر است قبل از استفاده مقدار کمی از آن را روی پوست امتحان کنید و در صورت عدم حساسیت مصرف کنید، زیرا ممکن است برخی افراد حساسیت پوستی نشان دهند. علاوه بر این اگر برای لخته شدن خون دارو مصرف می کنید، قبل از مصرف مکمل های سیاه دانه حتما با پزشک خود صحبت کنید. همچنین اگر باردار هستید، حتماً در حد اعتدال از آن استفاده کنید و در صورت داشتن هر گونه نگرانی با پزشک خود مشورت کنید.
منبع: healthline.com / ترجمه: سحر نوری
