آنچه لازم است درمورد رژیم های بسیار کم کالری بدانید
این رژیم غذایی چگونه عمل می کند، برای چه افرادی مناسب است و در آخر چه ملاحظات و نکاتی را باید رعایت کرد؟
مطالبی که در ادامه به آن ها پرداخته می شود:
– این رژیم چگونه عمل می کنند
– برای چه افرادی مناسب است انتظارات کاهش وزن
– عوارض جانبی و نگرانی
تعریفی که می توان از یک رژیم غذایی کم کالری (VLCD) داشت این است – یعنی یک برنامه کاهش وزن سریع که میزان کالری های موجود در آن به شدت محدود است. VLCD ها اغلب برای کمک به بیماران مبتلا به چاقی است که در یک برنامه کاهش وزن کوتاه مدت به عنوان بخشی از یک برنامه جامع کاهش وزن به کار می رود. از آنجا که مصرف غذا در این رژیم بسیار محدود است و کالری دریافتی چیزی حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ کالری در روز است، به همین جهت این سبک از رژیم های غذایی بسیار کم کالری باید تنها در موارد خاص و تحت نظارت پزشک انجام شود.
نحوه ی عملکرد این رژیم غذایی به چه صورت است؟
VLCD ها برای ایجاد کاهش سریع وزن در ابتدای برنامه کاهش وزن طراحی شده اند. در بیشتر موارد، به جای مصرف غذا از شیک های پروتئین مایع یا بارهای غذای جایگزین برای یک دوره ی زمانی چند هفته تا چند ماه استفاده می شود. با این حال، برخی از برنامه های رژیم غذایی بسیار کم کالری حاوی مواد کم پروتئین مانند ماهی و مرغ هستند.
البته این بارها یا شیک ها اصلا مانند آن نوع های رژیمی داخل فروشگاه های مواد غذایی نیست. بلکه این جایگزینهای غذا به طور خاص برای داشتن ویتامین ها و مواد مغذی کافی طراحی شده اند تا نیازهای تغذیه ای بیماران برآورده شود.
این رژیم غذایی برای چه افرادی مناسب است؟
رژیم های کم کالری برای بیمارانی که شاخص توده بدنی آنها BMI) 30) یا بالاتر است استفاده می شود. این رژیم به طور معمول برای بیمارانی با شاخص توده بدنی بین ۲۷ تا ۳۰ مورد استفاده قرار نمی گیرند، مگر اینکه آن افراد شرایط پزشکی مرتبط با وزنشان مانند دیابت یا فشار خون بالا داشته باشند.
این رژیم های کم کالری معمولا برای کودکان یا نوجوانان تجویز نمی شوند. همچنین به دلیل عوارض جانبی بالقوه ای که دارد معمولا برای افراد سالمند، افراد با شرایط پزشکی یا نیازهای دارویی خاص مناسب نیست.
بنابراین پزشک معالج شما تصمیم خواهد گرفت که آیا رژیم غذایی کم کالری برای شما مناسب است یا خیر.
انتظارات کاهش وزن
یک بیمار مبتلا به چاقی می تواند انتظار داشته باشد در حالی که رژیم غذایی بسیار کم کالری را دنبال میکنید، چیزی حدود ۳ تا ۵ پوند وزن در هفته از دست بدهد. میانگین کاهش وزن برای ۱۲ هفته VLCD حدود ۴۴ پوند است. این مقدار کاهش وزن تاثیر بسیار قابل توجهی در بیماران و بهبود شرایطشان از جمله دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا دارد.
اگر فردی در ابتدا کار خود را با یک رژیم کم کالری آغاز کند، پس از گذشت سه تا شش ماه می تواند حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد از وزن اولیه خود را از دست بدهد به شرط آن که پس از این کاهش وزن شیوه ی زندگی خود را تغییر داده و روشی سالم را جایگزین کند، برنامه ی غذایی تحت کنترلی را دنبال کرده و یک برنامه ی مدون ورزشی را در زندگی خود جای دهد.
پژوهش ها نشان داده است که نتایج درازمدت رژیم های VLC به طور قابل توجهی متفاوت است. معمولا افزایش مجدد وزن امری شایع است اما می توان با ترکیب یک رژیم غذایی VLC همراه با رفتار درمانی، ورزش و پیگیری درمان از بروز آن پیشگیری کند.
افرادی که رژیم VLC را دنبال کردند معمولا پس از گذشت چهار سال و در صورت اتخاذ یک برنامه ی غذایی سالم همراه با ورزش، ۵ درصد کاهش وزن خود را حفظ می کنند.
عوارض جانبی و نگرانی ها
بسیاری از بیمارانی که رژیم غذایی کم کالری را برای ۴ تا ۱۶ هفته دنبال می کنند، عوارض جانبی مانند خستگی، یبوست، تهوع یا اسهال را تجربه می کنند. این علائم معمولا طی چند هفته بهبود می یابد و به ندرت مانع از ادامه ی روند کاهش وزن بیماران می شود.
شایعترین عارضه جانبی جدی رژیم غذایی کم کالری، سنگهای صفراوی است. سنگهای صفراوی اغلب در افراد چاق به ویژه در زنان، ایجاد می شوند. وجود آنها حتی در دوران کاهش سریع وزن نیز شایع است. با این حال درصورتی که مشخص شود فرد مستعد ایجاد سنگ های صفراوی است، پزشک معالج دارویی را برای پیشگیری از تشکیل این سنگ ها در هنگام کاهش سریع وزن، تجویز می کند.
رژیم غذایی ۹۰۰ کالری
برخی از افرادی که به چاقی مبتلا نیستند یا تنها دارای اضافه وزن هستند ممکن است سعی کنند وزن خود را با خوردن ۸۰۰ یا ۹۰۰ کالری در روز کاهش دهند. اما باید بدانید که این نوع رژیم غذایی اصلا در دراز مدت موثر نخواهد بود و تنها در کوتاه مدت است که تاثیر می گذارد. بنابراین این گونه رژیم غذایی نه سالم است و نه پایدار.
بسیاری از افرادی که رژیم غذایی کم کالری – ۹۰۰ کالری- را دنبال می کنند، هنگامی که خیلی گرسنه میشوند دوباره به جای اول برمی گردند و خوردن بیش از حد را آغاز می کنند. در نتیجه این کار باعث می شود که نه تنها به وزن اولیه ی خود برگردند بلکه ممکن است وزنشان بیشتر هم بشود.
بنابراین با توجه به همه ی موارد گفته شده انجام این سبک از رژیم های ۹۰۰ کالری یا کمتر در روز یا برخی از رژیم های مرسوم کاهش وزن ایده ی خوبی نمی تواند باشد. همچنین شما روزانه شاهد برنامه ها و رژیم های غذایی زیادی در مجلات و سایت های آنلاین هستید که تبلیغات زیادی هم در این حوزه انجام می دهند و همگی ادعا دارند که بسیار برای سلامت شما مفیدند اما باید بدانید که بدون داشتن تغذیه ای مناسب، دائما احساس خستگی و کسالت خواهید داشت و البته مشکلات بهداشتی و سلامتی شما نیز تشدیدی خواهد شد. بنابراین باید سعی کنید همواره تحت نظارت پزشک متخصص در حوزه ی تغذیه یک رژیم غذایی سالم و متناسب با نیاز بدن خود را در پیش گرفته و شیوه ی زندگی سالمی را برای خود در نظر بگیرید.
منبع: verywellfit.com / ترجمه: فاطمه شهابی
