آیا کمبود مواد مغذی باعث ولع های غذایی خاص می شود؟

کمبود مواد مغذی ممکن است گاهی باعث میل و ولع به غذا شود. علل ولع غذایی می تواند جسمی، ذهنی یا اجتماعی باشد. ولع به عنوان میل یا اشتیاق شدید، فوری یا غیر طبیعی تعریف می شود. ولع های غذایی نه تنها بسیار رایج هستند، بلکه یکی از شدیدترین احساساتی هستند که می توانید در مورد غذا تجربه کنید.

برخی بر این باورند که این هوس ها و ولع ها ناشی از کمبود مواد مغذی است و آنها را راهی بدن برای اصلاح آنها می دانند. بر خلاف گرسنگی، ولع ها عمدتاً به چیزهایی مربوط می شود که مغز شما می خواهد، نه آنچه بدن شما واقعاً به آن نیاز دارد. در این مقاله بررسی می کند که آیا کمبود مواد مغذی خاص باعث ولع به غذا می شود یا خیر.

ارتباط بین کمبود مواد مغذی و ولع

تعداد زیادی از مردم بر این باورند که ولع های غذایی، راهی برای رفع نیازهای غذایی بدن است. وقتی بدن فاقد یک ماده مغذی خاص باشد، به طور طبیعی ولع غذایی ایجاد می کند که سرشار از آن ماده مغذی هستند. به عنوان مثال، ولع شکلات اغلب به دلیل سطوح پایین منیزیم است، در حالی که ولع خوردن گوشت یا پنیر اغلب به عنوان نشانه ای از سطوح پایین آهن یا کلسیم در نظر گرفته می شود. رفع ولع ها به بدن کمک می کند تا نیازهای غذایی خود را برآورده کند و کمبود مواد مغذی را اصلاح کند.

کمبود چه مواد مغذی ممکن است باعث ولع شود؟

در برخی موارد، ولع ممکن است منعکس کننده دریافت ناکافی برخی از مواد مغذی باشد.

پیکا

یک مثال خاص پیکا است، وضعیتی که در آن فرد میل به مواد غیر مغذی مانند یخ، خاک، پودر لباس شویی یا نشاسته ذرت و … دارد. پیکا بیشتر در زنان باردار و کودکان شایع است و علت دقیق آن در حال حاضر ناشناخته است. با این حال، گمان می رود کمبود مواد مغذی در این مورد نقش داشته باشد.

افراد مبتلا به علائم پیکا اغلب سطح آهن، روی یا کلسیم پایینی دارند. در این افراد این ولع به کمبود مواد مغذی مربوط است و مصرف مکمل نیز رفتار پیکا را متوقف می ‌کند. با این حال، برخی موارد با کمبود مواد مغذی مرتبط نیست، و مصرف مکمل نیز رفتار پیکا را متوقف نمی کند.

کمبود سدیم

سدیم نقش مهمی در حفظ تعادل مایعات بدن دارد و برای بقا ضروری است. به همین دلیل، اغلب تصور می شود که میل به غذاهای پر سدیم و نمک به این معنی است که بدن به سدیم بیشتری نیاز دارد. در واقع، افرادی که کمبود سدیم دارند، اغلب میل شدید به غذاهای شور دارند. افرادی که سطح سدیم خونشان چه از طریق داروهای دیورتیک چه از طریق ورزش کاهش یافته معمولاً به غذاها یا نوشیدنی‌های شور تمایل دارند. بنابراین، در برخی موارد، میل به نمک می تواند ناشی از کمبود سدیم یا سطح پایین سدیم خون باشد. به خاطر داشته باشید که کمبود سدیم بسیار نادر است. در واقع، مصرف بیش از حد سدیم بیشتر از دریافت ناکافی و کمبود آن است. مصرف منظم غذاهای پر سدیم می ‌تواند منجر به تغییر زائقه شما به غذاهای شور شود. مصرف اضافی سدیم برای سلامتی شما مضر است و ولع به نمک ایجاد کند.

چرا ولع ها ممکن است با کمبود مواد مغذی ارتباط نداشته باشد؟

ولع در برخی افراد با کمبود مواد مغذی مرتبط است. در برخی دیگر که کمبود مواد مغذی وجود ندارد برای توجیه این ولع ها چندین استدلال گزارش شده است.

ولع ها به جنسیت خاص بستگی دارد

طبق تحقیقات، ولع های یک فرد و فراوانی آن تا حدی تحت تأثیر جنسیت است. به عنوان مثال، به نظر می رسد زنان تا دو برابر بیشتر از مردان ولع به خوردن غذا را تجربه می کنند. همچنین، زنان تمایل و ولع بیشتری به غذاهای شیرین مانند شکلات دارند، در حالی که مردان تمایل بیشتری به غذاهای شور دارند.

کسانی که بر این باورند که کمبود مواد مغذی باعث ولع می شود، اغلب معتقدند که ولع شکلات ناشی از کمبود منیزیم است، در حالی که غذاهای شور اغلب با دریافت ناکافی سدیم یا پروتئین مرتبط هستند.

ارتباط محدود بین ولع ها و نیازهای مواد مغذی

فرضیه پشت تئوری «کمبود مواد مغذی» این است که کسانی که مصرف کمی از مواد مغذی خاص دارند، بیشتر تمایل به غذاهای حاوی آن مواد مغذی دارند. با این حال، همیشه اینطور نیست. یک مثال بارداری است، در طی بارداری، رشد کودک نیاز به برخی مواد مغذی را دو برابر کند. پس انتظار می رود تمایل به خوردن غذاهای غنی از مواد مغذی داشته باشند.

با این حال، برخی زنان در دوران بارداری به جای تمایل به خوردن مواد غنی از مواد مغذی، تمایل به خوردن غذاهای پر کربوهیدرات، پرچرب و فست‌ فود دارند.

ولع به غذاهای خاص و فقیر از نظر مواد مغذی

ولع ها معمولاً بسیار خاص هستند و اغلب فقط با خوردن آن نوع خاص از غذا برطرف می شوند. برخلاف ایده ای که از ارتباط بین کمبود مواد مغذی و ولع طرفداری می کند، ایده ی دیگری نیز وجود دارد که خلاف آن را تایید می کند.

بیشتر مردم تمایل به خوردن غذاهای پر کربوهیدرات و پرچرب دارند تا غذاهای مغذی. به عنوان مثال، ولع به پنیر اغلب به عنوان راه حلی از طرف بدن برای جبران کمبود کلسیم در نظر گرفته می شود.

با این حال، ولع خوردن غذاهایی مانند توفو بیشتر احتمال دارد کمبود کلسیم را اصلاح کند، زیرا غنی از کلسیم است. علاوه بر این، می‌توان استدلال کرد که افرادی که کمبود مواد مغذی دارند، به جای یک منبع واحد، میل به غذاهای متنوع‌تر حاوی مواد مغذی مورد نیاز را دارند. به عنوان مثال، برای کسانی که کمبود منیزیم دارند، بهتر است به جای شکلات، آجیل و لوبیاهای غنی از منیزیم میل کنند.

استدلال های بالا نشان می دهند که کمبود مواد مغذی اغلب علت اصلی ولع ها نیست.

سایر دلایل احتمالی برای ولع های شما

ولع ها احتمالاً توسط عواملی غیر از کمبود مواد مغذی ایجاد می شود. آنها را می توان با انگیزه های جسمی، روانی و اجتماعی زیر توضیح داد:

• افکار سرکوب شده: مشاهده برخی غذاها به عنوان “غذای ممنوع”، اغلب ولع مصرف آنها را تشدید می کند. همینطور غذاهایی که تلاش داریم آن ها را از رژیم غذایی حذف کنیم و کنار بگذاریم، بیشتر وسوسه می شویم تا آن غذاها را مصرف کنیم.

• ارتباط‌ های زمینه ‌ای: در برخی موارد، مغز خوردن یک غذا را با کار خاصی مرتبط می‌ کند، مانند خوردن پاپ کورن و تماشا فیلم. این میتواند در رابطه با سایر شرایط و غذاها نیز ایجاد شود.

• خلق و خوی خاص: ولع های غذایی ممکن است با خلق و خوی خاصی تحریک شود. یک مثال «غذاهای راحتی» است که اغلب زمانی که می ‌خواهید بر خلق و خوی منفی غلبه کنید، ولع خوردن آن ها پیدا می‌کنید.

• سطح استرس بالا: افراد تحت استرس اغلب نسبت به افراد دیگری که استرس ندارند اشتهای بیشتری دارند.

• خواب ناکافی: کم خوابی ممکن است سطح هورمون ها را مختل کند، و احتمال ولع را افزایش دهد.

• کم آبی: نوشیدن مقادیر خیلی کم آب یا مایعات دیگر می تواند گرسنگی و ولع را در برخی افراد افزایش دهد.

• پروتئین یا فیبر ناکافی: پروتئین و فیبر به شما کمک می کند احساس سیری کنید. خوردن خیلی کم از هر کدام از این غذاها ممکن است گرسنگی و ولع را افزایش دهد.

چگونه ولع ها را کاهش دهیم؟

استراتژی های زیر برای کاهش ولع های غذایی می تواند مفید باشد:

سخن آخر

تصور می شود ولع های غذایی راهی برای حفظ تعادل مواد مغذی در بدن هستند اما همیشه  نیز اینطور نیست. به طور کلی، ولع ها به احتمال زیاد ناشی از عوامل خارجی مختلف است که هیچ ربطی به بدن شما ندارد و نیازی به مواد مغذی خاص ندارد.

منبع: healthline.com / ترجمه: سحر نوری