هرکدام از سالاد ها فوایدی دارند برخی پرکالری و برخی کمکالری هستند برخی چاقکننده هستند و کالری زیادی دارند و برخی هم باعث لاغری و کاهش وزن میشوند و کالری چندانی ندارند. زمان سالاد خوردن تا چه حد اهمیت دارد؟ در این بخش متخصصان تغذیه درباره نقش سالاد در سلامتی و لاغری و چاقی توضیحاتی را بیان میکنند.
سالاد های آماده و بستهبندیشدهای که میگویند با ازن سمزدایی و ضدعفونی میشود، نسبت به سالادهای معمولی چه مزیتی دارد؟ اینها پرسشهایی است که این روزها اغلب افراد به دنبال پاسخ آن از سوی کارشناسان و متخصصان علوم غذایی هستند.
سالاد فصل یکی از پرمصرفترین سالادهاست که این روزها در بیشتر رستورانها با افزودن مقداری پنیر و زیتون به آن، هویتش تغییر کرده و سالاد یونانی نام گرفته، اما در اصل همان سالاد کاهوی خودمان است. کاهو پیچ، کاهو چینی و کاهو رسمی از انواعی است که همراه خیار و گوجه با آن این سالاد را تهیه میکنند. خواص و مواد مغذی این کاهوها تفاوت چندانی با هم ندارد و مزیت اصلی آنها داشتن ویتامین A، C، کلسیم و منیزیم است. مهمترین خاصیتی که به سالاد کاهو نسبت دادهاند، خواب آور بودن آن است، طوری که متخصصان توصیه کردهاند، قبل از رانندگی در شب از مصرف مقدار زیاد آن بپرهیزید. گرچه برگهای جوان و روشن مغز کاهو، سالاد را خوشمزهتر میکند، اما برگهایی که سبز تیره است، چون عمر بیشتری دارد، مواد مغذی زیادتری در خود ذخیره میکند و ارزش بالاتری دارد. بهتر است در سالاد از ساقه کاهو نیز استفاده شود، چراکه در مقایسه با برگ کاهو فیبر بیشتری دارد و برای رفع یبوست و کنترل کلسترول خون مفید است. اگر با خوردن سالاد کاهو دچار نفخ و مشکلات پسازآن میشوید، پیشنهاد میکنیم این سالاد را با زیره، رازیانه یا گشنیز میل کنید.
گاهی برخی انواع سالادهای فصل تلخ است. در تمام کاهوها مادهای وجود دارد که اگر درصد آن زیاد باشد، سبب تلخ شدن کاهو و درنتیجه سالاد میشود اما لازم است بدانید این ماده به هیچوجه مضر نیست و جالبتر آنکه موجب تقویت معده و هضم بهتر غذا میشود. ممکن است برگ برخی کاهوها به وسیله انگلهایی دچار زنگزدگی شده باشد که بهتر است لکها را جدا کنید و دور بیندازید، چراکه احتمال دارد برخی انگلهای گیاهی برای سلامت زیانآور باشد.
یکی از سالادهایی که بعد از سالاد فصل بیشترین طرفدار را دارد، سالاد کلم آن هم با سس فراوان است که البته استفاده از سس در آن از امتیازاتش میکاهد. کلم پیچ، کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم قمری و گلکلم انواعی است که میتوان با آن سالادهای متنوعی از خانواده کلم تهیه کرد. مهمترین خاصیت سالاد کلم به خصوص کلم بنفش، بروکلی و گلکلم، تأثیر آن در پیشگیری از سرطان روده، معده، سینه و ریه است. سالادی که در آن از کلم بروکسل استفاده میشود، میتواند به خصوص در فصول سرد سال ویروس و باکتریهای مولد بسیاری از بیماریهای عفونی را از بین ببرد و به سبب اسیدفولیک زیاد برای جنین زنان باردار و پیشگیری از بیماریهای قلبی مفید است و به دلیل پتاسیم بالا برای مبتلایان به فشارخون فوقالعاده مفید است و از نظر داشتن ویتامین به سایر کلمها ارجحیت دارد.
سالادی که حاوی گلکلم باشد، به دلیل ترکیبات خاص برای تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر مفید است و به دلیل آن که نصف کلم برگ کالری دارد و ادرارآور است، به کار بردن آن در سالاد برای کنترل وزن مفید است و همراه کلم برگ خاصیت ضدالتهابی دارد. استفاده از کلم بروکلی در تمام سالادها میتواند به دلیل کلسیم زیاد تا حدودی از بروز پوکی استخوان پیشگیری کند و ماده مؤثر موجود در آن با استروژن مازاد در بدن مبارزه و از رشد تومور جلوگیری کند. استفاده از این سالاد به همراه هویج، جوانه شبدر و جوانه ماش در روزهایی که آلودگی هوا بالاست، توصیه میشود و برای سیگاریها مفید است. این سالاد اگر همراه آب نارنج یا آبغوره استفاده شود، برای مبتلایان به چربی خون مفید است و میتواند جلوی سکته قلبی و مغزی را بگیرد.
اگر گواتر دارید، کمتر سراغ سالاد خانواده کلم بروید زیرا کلم دارای ترکیبی است که مشکل گواتر را تشدید میکند و مصرف زیاد آن موجب خوابهای پریشان، غلظت خون، تنبلی کبد و نفخ میشود. البته اگر کلم را با کمی آبلیموی تازه بخارپز کنید، از نفخ آن در امان خواهید ماند.
برخی افرادی که قصد لاغری دارند، گمان میکنند سالاد به دلیل فیبر بالایی که دارد، میتواند چربی و کالری دریافتی غذا را کاهش دهد به همین دلیل با هر وعده غذا یک بشقاب پر سالاد میخورند اما باید بدانید سالاد زمانی شما را لاغر میکند که جایگزین بخشی از وعده اصلی غذا شود و تصور نکنید فیبر سالاد، جلوی جذب چربی غذا را میگیرد. موضوع دیگر آنکه هر سالادی رژیمی نیست. سالادی که در آن، علاوه بر صیفی و سبزی از سس، تخممرغ، حبوبات، سیبزمینی، نودل، مرغ، ماهی تن و دیگر ترکیبات کالری زا استفاده شده باشد، نه تنها رژیمی نیست، بلکه مانند یک پرس غذای اصلی تا هزار کالری انرژی دارد. این نوع سالاد را باید یک غذای نسبتاً سبک در نظر گرفت، اما دیده میشود که بیشتر افراد با خوردن این نوع سالادها احساس سیری نمیکنند و اغلب تمایل دارند، پس از صرف آن از غذاهای نانی یا برنج دار استفاده کنند که بدون شک چاقی، سنگینی و ناراحتی گوارشی از پیامدهای آن است.
برخی افراد بر این باورند که سالاد به علت حجیم بودن، موجب گشادشدن معده میشود و اشتها را تحریک میکند و حتی ادعا میکنند وقتی سالاد میخورند، نسبت به زمانهای دیگر پرخورتر و دچار افزایش وزن میشوند، اما باید بدانید این گفتهها زمانی صحت دارد که سالاد را همراه یا پس از غذا میل کنید. با توجه به اینکه سالاد فیبر زیادی دارد، مصرف آن همراه غذا یا پسازآن به دلیل پر بودن معده میتواند به بزرگتر شدن حجم معده و درنتیجه افزایش اشتها کمک کند اما اگر مصرف سالاد، آن هم از نوع رژیمی در افراد پرخور و چاق، ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیش از صرف وعده اصلی غذا باشد، با ایجاد سیری نسبی هم از پرخوری جلوگیری میکند و هم محتوای فیبر آن موجب حرکت و فعالیت درست رودهها شده، به اجابت مزاج سریعتر کمک میکند؛ اما کسانی که عقیده دارند سالاد باعث چاقی شکم میشود، باید بدانند سالاد به دلیل ترکیبات فیبری نفاخ و موجب ورم موقت شکم میشود که نیم تا یک ساعت پس از تخلیه سالاد از معده به روده این مشکل حل خواهد شد اما اگر این موضوع برایتان آزاردهنده است، اوقاتی را که قصد خروج از خانه یا شرکت در مراسم مهمانی دارید، از خوردن سالاد اجتناب کنید.
به گفته محققان اسفناج، کاهو، کلم، خیار و گوجهفرنگی که به صورت خام در سالاد استفاده میشوند، میتوانند از طریق کود، آبیاری غیربهداشتی، آفتکشها و فلزات سنگین، عامل بروز بیش از ۳۶۳ نوع بیماری شوند. به همین دلیل، برخی تولیدکنندگان به جای ترکیبات کلر، محتویات سالاد را با کمک اکسیژن فعال (ازن) علاوه بر ضدعفونی، سمزدایی میکنند. گرچه از ازن به عنوان یک عنصر خطرناک و نگرانکننده یاد میشود، اما درعینحال حذفکننده سموم و میکروارگانیسمها معرفیشده و پس از ضدعفونی به سرعت به گاز اکسیژن تبدیل میشود و در ترکیبات سالاد باقی نمیماند و خطرات ناشی از سایر ضدعفونیکنندهها را ندارد، اما اینکه قدرت ضدعفونیکنندگی و سمزدایی ازن چه میزان است و آیا میتواند تهدیدکننده سلامت باشد یا نه موضوعی است که باید بیشتر موردبررسی قرار گیرد.