چرا مصرف ویتامینها اهمیت دارد؟ و چه ساعتی مناسبترین زمان برای مصرف و جذب ویتامینها است؟ این سؤالاتی هستند که خیلیها به دنبال جواب آن هستند. شما حتی اگر از یک برنامه غذایی مناسب برخوردار باشید در حد درصد کمی هم که باشد لازم است نیازهای تغذیهای بدن از طرق مصرف مولتیویتامینها برطرف شود. اگر هم ورزشکار هستید و یا رژیم دارید مصرف مولتیویتامینها ضرورت بیشتری پیدا میکند.
اهمیت مصرف مولتیویتامین و مناسبترین زمان مصرف ویتامینها متخصصان تغذیه به این مواد، ریزمغذی میگویند که کمبود آنها در بدن باعث بروز بیماری میشود. پروفسور کراس استاد تغذیه دانشگاه کلمبیا معتقد است که اگر افراد رژیم غذایی سالم و مناسب داشته باشند، دریافت این ریزمغذیها بسیار راحت است. متأسفانه اغلب مردم این کار را نمیکنند و با مصرف تنها یک تا دو واحد میوه و سبزیجات مقدار کافی از ریزمغذیها را دریافت نمیکنند. این در حالی است که برای دریافت ویتامینها و املاح موردنیاز بدن، باید حداقل ۵ واحد در روز میوه و سبزی مصرف شود. شاید به همین دلیل بعضی متخصصان برای مردم مولتیویتامین تجویز میکنند، چون اکثریت آنها رژیم غذایی مناسبی ندارند.
همانطور که بارها به این نکته اشاره کردهایم، مولتیویتامینها هیچ وقت نمیتوانند جایگزین مواد غذایی باشند، اما در شرایطی که رژیم و سبک غذایی شما نیاز بدن را تأمین نکند اینجاست که باید از مولتیویتامینها استفاده کنید.
مصرف مولتیویتامینها به عنوان مکمل در کنار مواد غذایی، نه تنها موجب تأمین نیازهای تغذیهای تأمین نشده از غذاها میشود بلکه در بسیاری موارد موجب پیشگیری یا کاهش عوارض یک بیماری میشود. برای مثال مصرف فولیک اسید در کمخونی و یا قرصهای کلسیم + ویتامین D در پیشگیری یا کاهش عوارض پوکی استخوان و حتی پیشگیری از سرطان!
معمولاً برای خیلیها پیش آمده که شنیدهاند، صبحها یا شب قبل از خواب بهترین زمان برای مصرف مولتیویتامینها است، یا شاید هم شنیده باشید که مصرف آنها با غذا جذب بهتری دارد. به عنوان مثال خیلیها خوردن کلسیم را در شب پیشنهاد میکنند زیرا کلسیم در شب مورداستفاده قرار میگیرد و همچنین به دلیل اینکه کلسیم میتواند زمانی که در رختخواب هستید به خوابیدنتان کمک کند. برای مثال خوردن یک لیوان شیر را قبل از خواب به خاطر بسپارید.
اهمیت مصرف مولتیویتامین و مناسبترین زمان مصرف ویتامینها بیشتر پزشکان و متخصصان تغذیه معتقدند که خوردن ویتامینها و املاح در زمانهایی میتواند جذب بیشتری داشته باشد یا برعکس همراه کردن آنها با بعضی از خوراکیها میتواند از اثربخشی آنها بکاهد. در بین مکملهای خوراکی به زمان مناسب خوردن نمونههایی از آنها اشاره میکنیم، مثلاً» بسیاری خوردن کلسیم را در شب پیشنهاد میکنند به این دلیل که مصرف کلسیم در بدن بیشتر در شب صورت میگیرد و همچنین به دلیل اینکه کلسیم میتواند به خوابیدن کمک کند.
هشدار: از خوردن خودسرانه مولتیویتامینها خودداری کنید، زیرا پزشکان تأکید میکنند خوردن نابجا و بدون تجویز ویتامینها فقط از این جنبه که بخواهیم سلامت بیشتری داشته باشیم صحیح نیست و چهبسا ممکن است متحمل عوارض تجمع آنها در بدنمان هم بشویم.
ویتامینهای محلول در چربی برای جذب به چربی نیاز دارند بنابراین آنها باید همیشه با غذاهایی که چربی دارند مصرف شود. این ویتامینها شامل ویتامین A، ویتامین D، ویتامین E و ویتامین K هستند. در مورد مجموعهای از ویتامینهای گروه B مثل B 1 تا B 12 گفته میشود چون ما در حالت عادی این ویتامینها را که ازجمله ویتامینهای محلول در آب هستند با غذا دریافت میکنیم پس بهتر است این ویتامینها هم همزمان با خوردن غذا بهخصوص میوهها و سبزیها مصرف شوند.
دقت کنید درصورتیکه قرص آهن برای شما تجویزشده است از نوشیدن شیر و لبنیات و همچنین قرص کلسیم با آن خودداری کنید چون جذب آهن را کاهش میدهد.
ویتامین C هم از ویتامینهای محلول در آب است اما تفاوت آن با دیگر ویتامینها این است که فقط چند ساعت در خون میماند و بهسرعت از راه کلیهها دفع میشود به همین علت برای کسب نتیجه بهتر، ویتامین C بهتر است در هر سه وعده غذایی تقسیم و مصرف شود. خوشبختانه ویتامین C تنها ویتامینی است که خوردن میزان بیش از نیاز آن دفع میشود و عارضهای ندارد. ویتامینهای محرک مثل ویتامین C، نباید قبل از خواب مصرف شوند زیرا شخص را بیدار نگه میدارد. بعضیها معتقدند که آب مرکبات و ویتامین C خواب را برهم میزند اما این مورد تأیید نشده است.
فیبر (مانند پوست میوه و یا سبزیجات) در روده میتواند مانع جذب ویتامینها شود، زیرا به عنوان یک پوشش برای روده عمل میکند، بنابراین بهتر است قبل از مصرف فیبر ویتامین استفاده نکنیم. اگر از فیبر خوراکی هم برای رفع یبوست یا کاهش وزن استفاده میکنید، بهترین زمان برای جذب آن صبح است و لازم است که قرصهای مکمل ویتامینی و املاح همراه با آن میل نشوند چون فیبر مانع جذب ویتامینها میشود. درواقع پودرهای حاوی فیبر به عنوان پوششی برای روده عمل میکنند، بنابراین بهتر است مصرف فیبر را به صبحها موکول کنیم و ویتامینها را با وعده دیگری از غذا میل کنیم. آهن نیز همراه با فیبر بهخوبی جذب نمیشود.
از ویتامینهایی استفاده کنید که برچسب شرکتهای تولیدکننده مطمئن و معروف را دارند. به این ترتیب اطمینان خواهید داشت که محصول مربوطه، واقعاً حاوی همان مواد و ترکیباتی است که روی برچسب آن چاپشده است. سن، جنسیت و شرایط جسمی خود را همواره در نظر بگیرید و مولتیویتامینی را انتخاب کنید که فرمول آن مخصوص شرایط شما باشد. از مکملهایی استفاده کنید که فاقد هر نوع ماده مضر مثل قند، نشاسته، گلوتن یا رنگها و طعمدهندههای مصنوعی باشند.
با توجه به نیاز بدن مولتیویتامینها و همچنین نیاز مبرم آن در شرایط خاص مانند بیماری، گروهی از سالمندان، برخی از کودکان، مبتلایان به بیماریهای مزمن و همچنین کسانی که تحت رژیمهای غذایی قرار دارند و یا ورزشکار هستند یا مبتلا به بیماریهای گوارشی هستند توصیه میشود. با این وصف از خوردن خودسرانه مولتیویتامینها خودداری کنید، زیرا پزشکان تأکید میکنند خوردن نابجا و بدون تجویز ویتامینها فقط از این جنبه که بخواهیم سلامت بیشتری داشته باشیم صحیح نیست و چهبسا ممکن است متحمل عوارض تجمع آنها در بدنمان هم بشویم. قرصهای مولتیویتامین هم بههرحال دارو هستند و عوارض خاص خودشان را دارند و به همین دلیل توجهات ویژهای را میطلبند.
منبع: elmevarzesh.com