تاثیر سبک زندگی و عادات بر پیری بیولوژیکی

سن بیولوژیکی یا سن فیزیولوژیکی، معیاری است برای نشان دادن اینکه بدن نسبت به سن تقویمی چقدر خوب یا ضعیف عمل می کند. برای مثال، سن تقویمی فردی ۶۵ سال است، اما از آنجایی که سبک زندگی سالم و فعالی داشته – از عوامل تهدید کننده طول (دخانیات و چاقی) عمر اجتناب کرده است- سن فیزیولوژیکی او بیشتر شبیه به فردی با سن تقویمی ۵۵ سال است.

روش های مختلفی وجود دارد که می توانید سن بیولوژیکی خود را تعیین کنید، اما هیچ کدام قطعی یا واقعا دقیق نیستند. با این حال، می توانید با رعایت برخی از فاکتورهای سلامتی، میزان امید به زندگی را در خود افزایش دهید.

سبک زندگی

عادات سالم می تواند تاثیر قابل توجهی روی طول عمر و سن بیولوژیکی داشته باشد. برخی از آن ها عبارتند از:

• عادت های ورزش
• عادت های غذایی
• میزان استرس
• مصرف الکل
• سطح تحصیلات
• مقدار خواب
• روابط جنسی و عاشقانه
• مصرف دخانیات و قرار گرفتن در معرض سایر سموم محیطی

وراثت

یکی دیگر از عوامل مهم در سن بیولوژیکی هیچ ربطی به عادت های فردی ندارد. وراثت یا مخزن ژنی تا حدی مسئول سن بیولوژیکی است. درواقع، همانطور که برخی از بیماری های خاص در خانواده ها به شکل وراثتی وجود دارد، طول عمر نیز تا حدی بستگی به ژنتیک افراد دارد.

مطالعه Adventist Health نشان می‌دهد که با داشتن عادات سبک زندگی سالم، ازجمله عدم استفاده از دخانیات یا مصرف الکل، ورزش منظم، گیاه‌خواری و مدیریت موثر استرس، به طور میانگین امید به زندگی افراد چیزی حدود ۸۶ سال است. علاوه بر این ها، بحث ژنتیک و وراثت نیز جایگاه خود را دارد. مثلا اگر میانگین طول عمر در بین اعضای خانواده شما بیش از ۸۶ سال است، به احتمال زیاد شما نیز عمری طولانی خواهید داشت.

موقعیت مکانی

عامل مهم دیگر موثر بر سن بیولوژیکی محل زندگی است. کاملا روشن است که محیط و فرهنگی که در آن افراد زندگی می کنند بر عادات سلامتی آن ها و همچنین عوامل موثر در ایمنی، غذاهایی که می خورند و بسیاری از موارد دیگر نقش دارد.

برای مثال، مطالعات نشان داده است افرادی که در محله‌های ناامن زندگی می‌کنند، بعید است که برای ورزش به بیرون بروند. همچنین کمتر مغازه‌هایی پیدا می‌کنند که میوه‌های تازه و دیگر محصولات سالم را بفروشند و حتی مهمتر از همه، احتمالا استرس بسیار زیادی را تجربه می کنند.

سخن پایانی

گرچه به لحاظ علمی خیلی دقیقی نیست، اما مفهوم سن بیولوژیکی می تواند معیارهای عینی مانند ضربان قلب در حالت استراحت، فشار خون، دقت بینایی و همچنین معیارهای ذهنی تر مانند سهولت انجام وظایف روزانه، قدرت عضلانی و تحرک عمومی را دربر بگیرد.

بنابراین، دانستن سن بیولوژیکی نشان می دهد که چقدر سالم و قوی هستید و اینکه آیا در معرض خطر ابتلا به بیماری های تهدید کننده زندگی مانند فشار خون بالا یا دیابت قرار دارید یا خیر.

در صورتی که سن بیولوژیکی بیشتر از سن تقویمی باشد، چه باید کرد؟ در چنین شرایطی زمان بسیار خوبی فرارسیده تا تغییراتی تاثیرگذار و مثبت را ایجاد کنید. بنابراین، هدف این است که بر روی آن عاداتی تمرکز کنید که امید به زندگی را افزایش می دهد و سعی کنید آن ها را به عادت های سالمی تبدیل کنید تا منجر به افزایش طول عمر شود.

با این حال، هیچ وقت دیر نیست و از همین امروز می توانید این تغییرات را اعمال کنید:

• از مصرف دخانیات خودداری کرده و سیگار را ترک کنید.
• میوه، سبزیجات، گوشت بدون چربی و آب بیشتری را به رژیم غذایی روزانه خود بیافزایید.
• عدم استفاده از لوازم الکترونیکی دارای صفحه نمایش و استراحت یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب، بهداشت خواب را رعایت کنید.
• بیشتر ورزش کنید که می توانید به صورت پیاده روی یا ثبت نام در یک کلاس بدنسازی باشد.
• تکنیک هایی را برای کاهش استرس و مدیریت آن، مانند مدیتیشن یا تنفس عمیق یاد بگیرید.

در صورتی که همه یا حتی برخی از این پیشنهادات اساسی را رعایت کنید، ممکن است از نظر بیولوژیکی جوانتر از سن تقویمی خود باشید.

منبع: verywellhealth.com / ترجمه: فاطمه شهابی