گزینه‌های مناسب برای درمان مؤثر اسکار (جای زخم)
اسکارها، روش بدن شما برای ترمیم شدن پس از آسیب‌دیدگی چند لایه از پوست است. این آسیب‌دیدگی، نتیجه هر چه که باشد – آکنه شدید، جراحت یا جراحی – یافتن درمان مؤثر برای اسکار می‌تواند چالش برانگیز باشد.
اگرچه هیچ راهی برای از بین بردن کامل اسکار وجود ندارد اما روشهایی برای کاهش میزان آن در دسترس هستند. با این حال انتخاب بهترین درمان برای یک اسکار، به نوع اسکار بستگی دارد.
انواع اسکار
اسکارها در شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی ایجاد می‌شوند. دانستن نوع اسکاری که شما دارید، می‌تواند تعیین‌کننده نوع درمانی باشد که باید دریافت کنید. رایج‌ترین انواع اسکار عبارتند از:
- اسکارهای کلوئید: اگر اسکار شما ناشی از جراحت باشد، به احتمال زیاد یک اسکار کلوئید است. اسکارهای کلوئید سفت بوده و به رنگ قرمز تیره یا صورتی هستند. آن‌ها در نتیجه کلاژن اضافی در زیر پوست ایجاد می‌شوند. همچنین اسکارهای کلوئید فراتر از ناحیه آسیب‌دیده اولیه گسترش می‌یابند.
- اسکارهای هیپرتروفیک: اگر اسکار شما شبیه یک اسکار کلوئید است اما از ناحیه آسیب‌دیده فراتر نرفته است، به احتمال زیاد یک اسکار هیپرتروفیک دارید. به گفته آکادمی پزشکان خانواده آمریکا، آن‌ها برجسته و اغلب قرمز هستند و معمولاً با اسکارهای کلوئید اشتباه گرفته می‌شوند اما درمان آن‌ها آسان‌تر است.
- اسکارهای انقباضی: اگر دچار سوختگی شدید شده باشید و این سوختگی باعث ایجاد اسکار شود، آنگاه یک اسکار انقباضی دارید. اسکارهای انقباضی اغلب عمیق هستند و می‌توانند پوست را سفت کرده و گاهی حرکت را محدود کنند.
- اسکارهای آکنه: اگر به آکنه شدید دچار شده باشید، ممکن است اسکارهای آکنه روی پوست‌تان بجای مانده باشد. این‌ها تغییرات بافتی دائمی و فرورفتگی‌هایی هستند که در نتیجه آکنه شدید روی پوست باقی می‌مانند.
گزینه‌های مؤثر برای درمان اسکار
هنگامی که اسکار ایجاد می‌شود، به یک بخش دائمی از پوست تبدیل می‌گردد. خوشبختانه روشهایی برای کاهش شدت آن‌ها وجود دارد. درمان‌های رایج اسکار که توسط متخصصان پوست توصیه می‌شوند، عبارتند از:
- عمل جراحی: برداشتن اسکار از طریق جراحی، تهاجمی‌ترین نوع درمان است. در این روش ابتدا جراح، اسکار شما را ارزیابی کرده و طی یک عمل جراحی باعث کمتر مشخص شدن آن می‌شود. به عنوان مثال یک جراح می‌تواند اندازه یک اسکار پهن را کاهش دهد یا پوست قسمت دیگری از بدن شما را بردارد و روی ناحیه اسکار قرار دهد.
- برداشتن اسکار با لیزر: برداشتن اسکار با لیزر، یک گزینه مؤثر و غیر‌تهاجمی برای درمان اسکار است – خصوصاً برای اسکارهای ناشی از جراحی. متخصصان پوست از نور شدید (قوی) برای کاهش اندازه، رنگ و شکل یک اسکار استفاده می‌کنند. برای درمان انواع اسکار، از روش‌های مختلف لیزر اسکار استفاده می‌شود.
- لایه‌برداری شیمیایی: متخصص پوست، یک محلول شیمیایی را روی ناحیه‌ای از پوست که محل اسکار است، قرار می‌دهد. هنگامیکه این لایه‌بردار برداشته می‌شود، سلول‌های لایه سطحی پوست جدا شده و لایه صاف‌تر زیرین پوست نمایان می‌شود. لایه‌برداری شیمیایی مستلزم جلسات درمانی متعدد بوده و بهترین درمان برای اسکارهای هم سطح پوست است.
- درم ابریژن: متخصص پوست با استفاده از دستگاهی که شبیه یک سنباده زن کوچک است، لایه بالایی پوست را صاف می‌کند. این روش مشابه لایه‌برداری شیمیایی بوده و گزینه مناسبی برای صاف کردن یک اسکار برجسته است.
- تزریق‌ها: برای زخم‌هایی که بالاتر از سطح پوست هستند، تزریق‌های استروئید می‌تواند اندازه اسکار را کوچک کرده و حتی آن را هم سطح پوست کند. انواع دیگر تزریق عبارتند از پُر‌کننده‌های پوستی (فیلرها) یا کلاژن که ناحیه اطراف یک اسکار عمیق را پُر می‌کنند.
- پمادها: کرم‌ها و پمادهای بدون نسخه رفع‌کننده اسکار، راه حل مناسبی برای اسکارهای جزئی هستند. متخصصان پوست نیز می‌توانند ژل‌های درمانی مؤثرتری برای رفع اسکار تجویز کنند.
عوارض جانبی اسکار
اگرچه اسکارها یک بخش طبیعی از روند بهبودی هستند اما می‌توانند از نظر احساسی مخرب باشند. اسکارها می‌توانند روی عزت‌نفس، تأثیر منفی بگذارند و به عوارض روحی منجر شوند – خصوصاً اگر باعث بد شکلی شده یا در جایی باشند که دائماً در معرض دید است. سایر عوارض جانبی اسکار ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد
- حساسیت به لمس
- خارش
- اضطراب و/ یا افسردگی
منبع: share.upmc.com / ترجمه: فاطمه جلایر
