علت افتادن ناخن پا یا دست

افتادن ناخن یا اونیکولیز زمانی رخ می‌دهد که ناخن از بستر زیرین خود جدا می‌شود. این مشکل ممکن است از عوامل مختلفی ناشی شود، اما زمانی نگران کننده است که علت بروز آن مشخص نباشد. در این مقاله به بررسی علت افتادن ناخن می‌پردازیم و توضیح خواهیم داد که در این صورت چه باید کرد و چه گزینه‌های درمانی در دسترس است. با ما همراه باشید.

آناتومی پایه ناخن

در علم پزشکی، افتادن ناخن با عنوان اونیکولیز شناخته می شود.

ابتدا کمی با ساختار پایه ناخن آشنا شوید. صدف ناخن خیلی محکم به پوست زیرین خود که به آن بستر ناخن گفته می‌شود، متصل است. شکل ماه نیمه در پایه ناخن، زیر کوتیکول، لونولا نام دارد که بخشی از ماتریکس ناخن است و رشد ناخن در آن قسمت اتفاق می‌افتد.

بنابراین، هر گونه آسیب به ماتریکس ناخن منجر به جدا شدن ناخن از بستر و شل شدن آن می‌شود.

11 علت افتادن ناخن

از جمله علل افتادن ناخن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ابتلا به عفونت های قارچی

عفونت‌های قارچی ناخن، که به نام اُنیکومایکوزیس معروف هستند، ممکن است بر روی ناخن یا بستر آن تأثیر بگذارند. این نوع عفونت به طور معمول در ناخن‌های پا دیده می‌شود، اما ممکن است در ناخن‌های دست نیز رخ دهد. از جمله علائم این عفونت قارچی ناخن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ضخیم شدن ناخن‌ها
• تغییر رنگ ناخن‌ها
• چرک‌های زیر ناخن
• افتادن ناخن‌ها

یکی از عوامل دیگری که منجر به ابتلا به عفونت‌های قارچی می‌شود، عدم استفاده از جوراب ورزشی مناسب است. زمانی که پا مدت زمان طولانی در کفش، به خصوص کفش‌های ورزشی، قرار می‌گیرد، دچار آسیب می‌شود. همچنین، زمانی‌که پا عرق می‌کند، این شرایط می‌تواند منجر به ایجاد عفونت‌های قارچی شود و ناخن‌ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، پوشیدن یک جوراب ورزشی مناسب به راحتی می‌تواند این مسئله را حل کند.

2. ضربه به ناخن

ضربه و فشار نیز می‌توانند یکی از علل افتادن ناخن در نظر گرفته شوند. ضربه مستقیم یا فشار قوی بر روی ناخن ممکن است باعث آسیب به ساختار آن شود که برای بهبود و ترمیم به زمانی طولانی نیاز دارد. در اثر ضربه به ناخن، زیر آن خونریزی کرده و باعث تغییر رنگ آن به قرمز، بنفش یا سیاه می‌شود. به این وضعیت هماتوم زیر ناخنی یا ناخن سیاه می‌گویندکه اغلب، با رشد ناخن جدید، ناخن سیاه از بستر جدا می‌شود.

همچنین، در برخی شرایط ممکن است آسیب به ناخن بسیار جدی باشد. در این مواقع، بهتر است به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

3. استفاده از کفش ورزشی نامناسب

یک علت دیگر افتادن ناخن‌ها، پوشیدن کفش ورزشی نامناسب است و این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که:

• در حال دویدن باشید
• پیاده‌روی طولانی مدت داشته باشید
• مشغول انجام ورزش‌های استقامتی باشید

در این مواقع، برخورد مکرر پنجه پا به نوک کفش منجر به شل شدن لبه ناخن می‌شود، بدون اینکه خونریزی در زیر ناخن اتفاق بیوفتد.

4. استفاده از محصولات شیمیایی و انجام کارهای زیبایی

استفاده از برخی مواد شیمیایی مانند لاک‌ها و بروز واکنش آلرژیک به کارهای مراقبتی و زیبایی مانند مانیکور و پدیکور گاهی منجر به آسیب به ناخن‌ها می‌شود.

5. بروز اختلالات تغذیه‌ای

اختلالات تغذیه‌ای، به خصوص کمبود برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین A، B، C، D و مواد معدنی مهم همچون آهن و روی، می‌توانند باعث ضعف، شکستگی، و افتادن ناخن‌ها منجر شوند.

6. اختلال و تغییرات هورمونی

اختلالات و تغییرات هورمونی را می‌توان یک علت افتادن ناخن‌ دانست. تغییرات هورمونی ممکن است در شرایط مختلفی اتفاق بیافتد، مانند:

• دوران بارداری
• اختلالات تیروئید
• بیماری‌های هورمونی (PCOS) یا سندرم تخمدان پلی کیستیک

در همه این موارد، تغییرات هرمونی بر روی ناخن‌ها تاثیر گذاشته و و می تواند دلیل بر افتادن آن‌ها باشد.

7. ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی

ابتلا به برخی از بیماری‌های قلبی-عروقی می‌تواند تأثیر مستقیم بر سلامت ناخن‌ها داشته باشد. این بیماری‌ها ممکن است منجر به اختلال در گردش خون و عملکرد سیستم عروقی شده و در نهایت باعث شل شدن یا افتادن ناخن‌ها ‌شود.

8. ابتلا به بیماری‌های پوستی

ابتلا به برخی از بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس، زخم‌ها یا عفونت‌های پوستی می‌تواند به ناخن‌ها آسیب برساند و باعث افتادن آن‌ها شود.

9. ابتلا به عفونت‌های باکتریایی

ابتلا به عفونت‌های باکتریایی را می‌توان علت افتادن ناخن دانست، زیرا یکی از عواملی است که به ناخن‌ها آسیب وارد می‌کند و باعث افتادن آن‌ها می‌شود. عفونت‌های باکتریایی معمولاً از طریق آسیب، شکاف در پوست و میکروبی شدن ناخن‌ها ناشی می‌شوند.

10. درگیری ذهنی و استرس و فشار  روحی

درگیری ذهنی، استرس، و فشار روحی می‌توانند به عنوان عواملی موثر در افتادن ناخن‌ها نقش داشته باشند. استرس و فشار روحی ممکن است به تغییرات در شیوه زندگی، عادات خواب، تغییرات در تغذیه، و حتی برخی فعالیت‌های روزمره منجر شوند و در نهایت بر سلامت ناخن‌ها تأثیر منفی بگذارند.

11. روش های درمانی خاص

درمان سرطان با داروهای شیمی درمانی بر روی ناخن‌ها تاثیر منفی می‌گذارد و منجر به افتادن آن‌ها می‌شود.

در صورتی که مشکل افتادن ناخن‌ها مدت زیادی ادامه داشته یا مشکلات جدی‌تری را ایجاد کند، بهتر است حتما به پزشک مراجعه کنید.

چگونه می توان ناخن جدا شده از بستر را درمان کرد؟

برای درمان ناخنی که افتاده یا در حال افتادن است توصیه می‌شود به پزشک فوق تخصصی در حوزه پا و مچ یا پزشک پوست، مو و ناخن مراجعه کنید. پزشک می‌تواند ناخن شما را بررسی کرده و بیماری شما را تشخیص دهد. با‌این‌حال، ممکن است آزمایشاتی نیز لازم باشد.

پس از تشخیص، پزشک درمان‌های مختلفی را بر اساس مشکل زمینه‌ای ناخن شما ارائه خواهد داد که ممکن است شامل مصرف داروها، استفاده از کرم‌ها یا راه‌های دیگری باشد، برای مثال:

• برای عفونت‌های قارچی، پزشک ممکن است بخش‌های شل شده ناخن را جدا کرده و احتمالا داروهای ضد قارچ تجویز کند.
• برای ضربه به ناخن، ممکن است لازم باشد به کلینیک مراقبت های فوری مراجعه کنید تا خون زیر ناخن را تخلیه کرده، بخشی از ناخن را جدا کرده و یا کل ناخن را بردارند. همچنین ممکن است در صورت عفونی شدن ناخن، آنتی بیوتیک تجویز کنند.
• برای پسوریازیس ناخن نیز پزشک ممکن است یک داروی موضعی یا خوراکی تجویز کند و یا دستور تزریق استروئید در ناخن را بدهد. 

صرف نظر از علت شل شدن ناخن، بهتر است در اسرع وقت به دنبال مراقبت های پزشکی باشید تا احتمال عوارض بعدی کاهش یابد.

آیا پس از افتادن ناخن‌، آن‌ها دوباره رشد می‌کنند؟

زمانی که تمام یا بخشی از ناخن از بین می‌رود، شاید این سوال برای شما پیش بیاید که آیا ناخن شما دوباره رشد خواهد کرد؟! به طور معمول، بستر ناخن در چند هفته اولیه پس از آسیب به سرعت بهبود می‌یابد و ناخن دوباره رشد می‌کند. با این حال، ممکن است 12 تا 18 ماه طول بکشد تا ناخن به طور کامل رشد کند و حتی ممکن است ظاهر آن مقداری متفاوت باشد.

خلاصه مطلب

به طور کلی، از جمله شایع‌ترین علل افتادن ناخن می‌توان به عفونت‌های قارچی، ضربه به ناخن، پوشیدن کفش نامناسب، بیماری‌های پوستی، شیمی درمانی و غیره اشاره کرد. درمان آن نیز بسته به علت ممکن است متفاوت باشد. بنابراین، اگر با چنین مشکلی روبرو هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. زیرا، با توجه به علائمی که دارید، بهترین داروها یا روش‌های درمانی خاص را برای شما تجویز خواهند کرد.

در نهایت، علت افتادن ناخن هرچه که باید، اصلا نگران نباشید، زیرا دوباره رشد خواهد کرد. اما این نکته را در نظر داشته باشید که روند رشد آن کمی طولانی است و حتی ممکن است تا 18 ماه طول بکشد و پس از رشد دوباره کمی ظاهر متفاوتی داشته باشد.

منبع: verywellhealth / ترجمه: فاطمه شهابی