پرتقال میوه پرطرف دار فصل سرما! این میوه از قدیمی ترین میوه هایی است که بشر از آن استفاده کرده است. سرشار از ویتامین ث است. این میوه در طول سالیان اصلاح شده و مزه شیرین و اندازه درشت آن به این اندازه رسیده که نمونه آن پرتقال تامسون ناول است که بیروت پایتخت لبنان یکی از مکان های پرورش آن در جهان است. آیا می دانستید که یکی از بهترین روشها برای جلوگیری از سرطان معده ، مصرف پرتقال است؟ با مانکن همراه باشید تا با خواص دیگری از این میوه نارنجی خوش بو آشنا شوید.
پرتقال (به دری: مالته) میوهای از خانواده مرکبات است. درخت آن همیشه سبز است و ارتفاع آن تا ۱۰ متر هم میرسد.
ریشه پرتقال از جنوب شرقی آسیا (چین و هند) است و یک میوه پیوندی است که در دوران باستان احتمالاً با پیوند نارنگی و پومیلوپرورش داده شد. نوع ایرانی Persian Orange که ایتالیاییها از قرن ۱۱ میلادی کشت آن را در جنوب اروپا رایج کردند تلخ بود و جای خود را از قرن ۱۵ میلادی به نوع شیرینتر داد که تاجران کشور پرتغال از هندوستان وارد و کشت کردند. برای همین هم در بسیاری از زبانهای دنیا (یونانی، ترکی، ایرانی، عربی، بلغاری، گرجی و زبان جنوب ایتالیا) امروزه هنوز لغت میوه پرتقال با کشور پرتغال تشابه اسمی دارد. البته ریشه لغت انگلیسی (Orange) از نارنگ (سانسکریت) آمده و همریشه واژه نارنج (فارسی) و واژههای مشابه در بسیاری از زبانهای دیگر از جمله ارمنی، اسپانیایی، و عربی است. در بعضی زبانها هم (نظیر هلندی و آلمانی) آن را سیب چینی (بهواسطه مبدأ این میوه) میخوانند.
معروفترین گونه اصلاحشده پرتقال در دنیا تامسون ناول است. بیروت، پایتخت لبنان نیز یکی از معروفترین مکانهای پرورش آن در جهان است که پرتغال بیروتی آن نیز معروف است.
پرتقال سرشار از ویتامین ث است. پرتقال درخت کوچکی است دارای برگهای سبز و گلهای سفید، پوست پرتقال نارنجی رنگ، کمی ناصاف و میوه آن بسته به انواع مختلف شیرین و ترش، زرد رنگ و یا قرمز است. پرتقال یکی از قدیمیترین میوههایی است که بشر از آن استفاده میکرده است و در حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کنفوسیوس از آن نامبرده است. در حال حاضر بیشتر از ۲۰۰ نوع پرتقال در آمریکا کشت میشود. پرتقال اولیه، کوچک، تلخ و پر از هسته بوده است که در اثر تربیت مهندسی ژنتیکی و همچنین انتخاب نوع بهتر و کود کافی درشتتر و شیرینتر شده است. پرتقال ابتدا از چین به هندوستان برده شده و سپس آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافت.
– دانشمندان سوئدی کشف کردهاند که خوردن پرتقال از سرطان لوزالمعده جلوگیری میکند.
– عدسیهای چشم انسان بهطور طبیعی حاوی مقادیر بالایی از «ویتامین C» است. افرادی که کمتر از ۱۲۵ میلیگرم «ویتامین C» در روز مصرف میکنند، ۴ برابر بیشتر با خطر ابتلا به آبمروارید، در مقایسه با افرادی که بیش از ۵۰۰ میلیگرم در روز مصرف دارند، مواجه میباشند. بنابراین مصرف مرکبات به حفاظت از عدسیها در برابر آب مروارید کمک میکند.
– پوست سفید پرتقال و ورقههای نازک بین قسمتهای داخل پرتقال بهترین دارو برای کاهش کلسترول خون است.
– اسانس پرتقال ضد عفونتهای میکربی است.
– پرتقال مقوی معده و ضد گاز معده است.
– پرتقال ضد سم، ادرارآور و نرمکننده سینه و ضد استفراغ است.
– جوشانده برگهای پرتقال برای شستوشوی ورمها و کاهش درد مفید است.
– خوردن پرتقال ضد اسپاسم و آرام بخش است.
– اسانس پرتقال را برای ضد عفونی کردن بکار میبرند.
– پرتقال خون را تمیز میکند.
– پرتقال گرچه اسیدی است ولی خاصی قلیایی به بدن میدهد و برای کسانی که گوشت زیاد مصرف میکنند و بدنشان اسیدی شده است مفید است.
– برای استفاده بیشتر از مواد غذای پرتقال بهتر است که پوست زردرنگ آن را بگیرید و باپوست سفید و پرههای داخل آن بخورید زیرا در پوست سفید آن مواد معدنی زیادی وجود دارد که اثر اسید موجود در پرتقال را خنثی میکند.
– آبپرتقال در کودکان یک ساله سبب تسریع در آمدن دندانها میشود.
– پرتقال کرم روده را از بین میبرد و پائین آورنده تب است.
– «ویتامین C» به افزایش جذب آهن در رژیم غذایی کمک میکند. خصوصاً در افراد گیاهخوار افزایش مصرف غذاهای غنی از «ویتامین C» از قبیل مرکبات، برای کاهش خطر ابتلا به کمبود آهن که سبب کم خونی میشود، ضروری است.
خواص گفته شده فقط منحصر به پرتقال رسیده است و آبپرتقال موجود در فروشگاهها و سوپرمارکتها این خواص را ندارند.
بسته نشدن لوله عصبی در جنین: پرتقال دارای فولات است که به همراه قرصهای اسیدفولیک به پیشگیری از بروز اسپینا بیفیدا (بسته نشدن لوله عصبی) در جنین کمک میکند. لذا به مادران باردار مصرف منابع اسیدفولیک از جمله پرتقال توصیه میشود.
– برای برطرف کردن چینوچروک صورت و شادابی آن قسمت خوراکی پرتقال را روی صورت بمالید و بعد از ۱۵ دقیقه با آب بشویید.
– له شده پوست پرتقال به عنوان مرهم برای اگزما و ناراحتیهای دیگر پوستی مصرف میشود.
– هرروز دو تا سه لیتر آبپرتقال را بهمرور بنوشید، مدر و نرمکننده است، خون را تصفیه میکند. سنگ کیسه صفرا را از بین میبرد، اشتهاآور است و مقوی معده و بادشکن و ضد اسپاسم و آرامبخش است. اسهالصفراوی را قطع میکند. ضد سم و ضدویروس و مهارکننده سرطان است.
– آب جوشانده پوست پرتقال را بنوشید، سرماخوردگیرا برطرف و برای رفع سوءهاضمه مفید است.
– مقداری از پوست پرتقال را بجوشانید و آب آن را دور بریزید و در ظرفی مقداری قند یا شکر و یک لیتر آب بریزید و پوستهها را در آن انداخته و پس از ۲۰ دقیقه جوشانده در بشقاب ریخته تا سرد شود و قبل از صبحانه آب آن را بخورید. ضد سم و مقوی است ویبوستمعده را برطرف میکند.
– هر روز پوست تازه پرتقال را به صورت بمالید، کک و مک صورترا برطرف میسازد.
– برای کم کردن وزن بدین صورت است که یک عدد پرتقال و ۳ عدد لیموترشرا پوستکنده و به قطعات کوچک تقسیم کنید بعد آن را داخل دیگی ریخته و به آن نیم لیتر آب اضافه کنید و به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. سپس سه قاشق عسل به آن اضافه کرده و مجدداً به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و آن را صاف کنید. از این شربت ۳ فنجان در روز بنوشید. تا وزن شما به مقدار ایدئال درآید.
– گواتر را درمان میکند. هرروز پوست پرتقال را با پوست لیمو مخلوط کرده بکوبید و از خارج بر روی موضع گواتر بمالید.
– نوشیدن دمکرده شکوفههای پرتقال آشفتگی را برطرف میسازد، برای دلپیچه مفید است. مسکن و آرامبخش است.
– اگر چند دانه میخک را در پرتقال فروکنید ترکیبی میشود برای از بین بردن بید به همین جهت در قفسههای لباس اگر چند دانه پرتقال را به همین ترتیب تهیه کنید و بگذارید. بهکلی ریشهٔ بید را خواهد کند.
مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم | |
---|---|
انرژی | ۴۶ کیلوکالری |
کربوهیدرات | ۱۱/۷۵ گرم |
قندها | ۹/۳۵ گرم |
فیبر | ۲/۴ گرم |
چربی | ۰/۱۲ گرم |
ویتامین ب۶ | ۴ درصد |
ویتامین A | ۴ درصد |
ویتامین C | ۸۹ درصد |
آهن | ۱ درصد |
پتاسیم | ۴ درصد |
درصدها نسبیاند – منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا |