طرز تهیه بکینگ پودر خانگی به روش ساده و سریع

بکینگ پودر از ترکیبات متداول در دستور تهیه کیک‌ها و شیرینی‌هاست؛ بنابراین شاید آشنایی با طرز تهیه بکینگ پودر برایتان جالب باشد. شما می‌توانید بکینگ پودر را به‌صورت بسته‌بندی خریداری نمایید یا آن را با استفاده از چند ماده ساده در خانه آماده کنید. تهیه بکینگ پودر خانگی در زمانی که به این پودر دسترسی ندارید یا تاریخ آن گذشته است، واقعا مفید خواهد بود. در این مطلب از سایت مانکن درباره تهیه بکینگ پودر، عملکرد و روش نگهداری صحیح آن صحبت می‌کنیم.

بکینگ پودر چیست؟

سبک و پف‌دار شدن بافت شیرینی‌ها و کیک‌ها اهمیت بسیاری دارد. به همین خاطر برخی دستورالعمل‌ها به جوش شیرین، بعضی به بکینگ پودر و بقیه به هر دوی آنها نیاز دارند. پیش از آنکه به سراغ طرز تهیه‌ بکینگ پودر برویم، بد نیست بدانیم که این پودر همه‌کاره چیست. بکینگ پودر یک ترکیب شیمیایی است که به‌منظور ایجاد بافت سبک و پف‌دار در انواع کیک‌ها، نان‌ها و شیرینی‌ها استفاده می‌شود. در واقع این پودر به‌عنوان یک عامل ورآورنده عمل می‌کند و باعث افزایش پف و حجم بافت محصولات پخته‌شده می‌شود.

افزودن بکینگ پودر به کیک‌ها وشیرینی‌ها بافت نرم و دلپذیری به آنها می‌دهد. خیلی از افراد نمی‌توانند در مقابل کیک‌های پف‌دار و ترد مقاومت کنند و به‌راحتی در مصرف آنها زیاده روی می‌کنند. بااین‌حال برای دستیابی به اندام موردنظرتان باید در مصرف آنها اعتدال رعایت کنید و از حد مجاز کالری روزانه‌تان فراتر نروید. برای کالری ‌شماری دقیق و پایبندی به رژیم غذایی‌تان از مانکن کمک بگیرید.

جایگزین بکینگ پودر و جوش شیرین

جوش شیرین و بکینگ پودر از ترکیبات پرکاربرد در پخت‌وپز هستند. بااین‌حال گاهی اوقات به دلیل عدم دسترسی به این پودرها یا برخی مشکلات پزشکی نمی‌توانید از آنها استفاده کنید. جای نگرانی ندارد! برای هر دوی آنها جایگزین‌های ساده‌ای وجود دارند که به‌راحتی در دسترس شما هستند. بهترین جایگزین جوش شیرین، خود بکینگ پودر است. سایر گزینه‌هایی که معمولا به‌جای جوش شیرین بکار می‌روند، عبارت‌اند از آرد خود برآمده (خود جوش)، سفیده تخم مرغ و سرکه.

گزینه‌های زیر، ۲ جایگزین بکینگ پودر هستند که تقریبا معادل یک قاشق چای‌خوری از آن خواهند بود:

•  ترکیب یک‌چهارم قاشق چای‌خوری جوش شیرین با یک‌سوم قاشق چای‌خوری شیره قند؛
• و  ترکیب نصف قاشق چای‌خوری جوش شیرین و نصف قاشق چای‌خوری باترمیلک، شیر ترش و یا ماست معمولی.

در بخش‌های پایین‌تر با متداول‌ترین طرز تهیه بکینگ پودر خانگی آشنا می‌شوید.

انواع بکینگ پودر و کاربردهای آنها

بکینگ پودر از نظر سرعت واکنش و ترکیبات تشکیل‌دهنده، انواع مختلفی دارد.

انواع بکینگ پودر از نظر سرعت واکنش

بکینگ پودرها بر اساس سرعت واکنش به دو دسته تقسیم می‌شوند: تک واکنشه و دو واکنشه. نوع اسید به کار رفته در بکینگ پودر تعیین می‌کند که از نوع تک واکنشه است یا دو واکنشه. امروزه بیشتر بکینگ پودرهای موجود در بازار از نوع دو واکنشه هستند.

بکینگ پودر تک ‌واکنشه: این نوع بکینگ پودر به محض تماس با مایع واکنش نشان می‌دهد. این مسئله بدان معناست که پف کردن کیک بلافاصله پس از ترکیب مایع کیک صورت می‌گیرد. بنابراین اگر بین آماده‌سازی خمیر و پخت آن فاصله بیفتد، بخشی از گازهای ایجاد شده توسط بکینگ پودر از خمیر خارج می‌شود. بنابراین کیک پف خود را از دست می‌دهد. پودر حاصل از طرز تهیه بکینگ پودر خانگی، یک پودر تک واکنشه محسوب می‌شود.

بکینگ پودر دو واکنشه: این نوع بکینگ پودر در دو مرحله گاز آزاد می‌کند؛ یکبار هنگام ترکیب با مواد مرطوب و بار دیگر در حین پخت. بنابراین اگر بین آماده‌سازی و پخت خمیر فاصله بیفتد، حرارت فر باعث فعال شدن مجدد بکینگ پودر می‌شود و کیک پف می‌کند. بکینگ پودر دو مرحله‌ای برای تهیه کیک‌هایی مانند پن کیک که بلافاصله پخته نمی‌شوند، بسیار مناسب است.

انواع بکینگ پودر از نظر ترکیبات

در توضیحات مربوط به طرز تهیه بکینگ پودر خانگی به‌طور دقیق درباره ترکیبات آن صحبت خواهیم کرد. بااین‌حال بد نیست بدانید که بکینگ پودرها از نظر ترکیبات نیز متفاوتند. در فرمولاسیون برخی از آنها آلومینیوم وجود دارد؛ در‌حالی‌که بقیه فاقد آلومینیوم هستند.

بکینگ پودر حاوی آلومینیوم: این نوع بکینگ پودر قیمت پایین‌تر و قدرت بیشتری دارد؛ اما برای برخی از افراد مناسب نیست.

بکینگ پودر بدون آلومینیوم: این نوع بکینگ پودر قیمت بالاتری دارد و برای افراد حساس به آلومینیوم ایده‌آل است.

نقش بکینگ پودر در پخت‌و‌پز

بکینگ پودر دارای نوعی ماده اسیدی به نام پتاسیم بی تارتارات (نمک راشل یا کرم تارتار) است. فرایند تولید گاز دی‌اکسید‌کربن توسط بکینگ پودر از طریق واکنش اسید پایه با مایعاتی مانند شیر یا آب انجام می‌شود. هنگامی که بکینگ پودر با رطوبت ترکیب می‌شود، اسید و باز موجود در آن واکنش می‌دهند و گاز دی‌اکسیدکربن تولید می‌کنند. این گاز در خمیر حبس شده و باعث ایجاد حباب‌هایی می‌شود. این حباب‌های گاز در هنگام پخت خمیر منبسط می‌شوند و به کیک حجم می‌دهند.

بکینگ پودرهای آماده بازاری اغلب حاوی یک ماده ضد چسبندگی مانند نشاسته ذرت (یا آرد برنج) نیز هستند. این ماده به جذب رطوبت، جلوگیری از به هم چسبیدن پودر و افزایش ماندگاری آن کمک می‌کند. همچنین جذب رطوبت توسط نشاسته از ایجاد واکنش بین اسید و باز موجود در بکینگ پودر در زمان نگهداری پودر جلوگیری می‌نماید. به همین خاطر در طرز تهیه بکینگ پودر خانگی از نشاسته ذرت نیز استفاده می‌شود.

تفاوت جوش شیرین با بکینگ پودر

جوش شیرین یا بی‌کربنات سدیم، یک پودر سفید رنگ و قلیایی است. این ماده کاربردهای متعددی در آشپزی، تمیزکاری، خاموش کردن آتش آشپزخانه و تازه نگه داشتن یخچال دارد. جوش شیرین در کنار مواد اسیدی مانند آبلیمو، ماست یا سرکه واکنش می‌دهد و گاز دی‌اکسید‌کربن آزاد می‌کند. به همین خاطر به‌عنوان ماده ورآورنده در آشپزی و شیرینی‌پزی به کار می‌رود.

بکینگ پودر، ترکیبی از جوش شیرین (یک ماده قلیایی که به‌عنوان پایه عمل می‌کند) و برخی اسیدهاست. این اسیدها پس از گرم و مرطوب شدن با جوش شیرین واکنش می‌دهند. واکنش موردنظر به آزاد شدن گاز دی‌اکسیدکربن و انبساط حباب‌های گاز منجر می‌شود و به سبک و پف‌دار شدن خمیر کمک می‌کند.

با توجه به موارد فوق، دو تفاوت اصلی بین جوش شیرین و بکینگ پودر خانگی وجود دارد که عبارت‌اند از:

•  جوش شیرین و بکینگ پودر خانگی هر دو برای کمک به پف کردن شیرینی‌ها و کیک‌ها به کار می‌روند. بااین‌حال همانطور که در طرز تهیه بکینگ پودر خواهید دید، آنها از نظر نیاز یا عدم نیاز به ماده اسیدی  متفاوتند. جوش شیرین به‌عنوان یک باز خالص برای فعال شدن و تولید گاز به یک منبع اسیدی (آبلیمو، سرکه یا ماست) نیاز دارد. در مقابل، بکینگ پودر حاوی یک اسید داخلی است که در ترکیب با رطوبت فعال می‌شود و نیازی به افزودن اسید جداگانه ندارد.
•  تفاوت دیگر این دو ماده به طعم و مزه‌ای که ایجاد می‌کنند، بر می‌گردد. جوش شیرین و بکینگ پودر هر دو می‌توانند طعم تلخی به فرآورده‌های پخته شده بدهند؛ اما شدت این تلخی متفاوت است. جوش شیرین به‌عنوان یک باز خالص، مزه تلخ قوی‌تری دارد و استفاده بیش‌ازحد از آن، طعم محصول نهایی را خراب می‌کند. در مقابل، بکینگ پودر به دلیل تعادل اسیدی و بازی، طعم تلخ ملایم‌تر و خنثی‌تری دارد.

طرز تهیه بکینگ پودر خانگی

تهیه بکینگ پودر در خانه بسیار ساده و سریع است و فقط به سه قلم ماده نیاز دارد. مواد لازم  در طرز تهیه بکینگ پودر خانگی عبارت‌اند از:

•   دو پیمانه کرم تارتار؛
•    یک پیمانه جوش شیرین؛
•   و  یک پیمانه نشاسته ذرت.

منظور از پیمانه، هر وسیله‌ای است که برای اندازه‌گیری مواد در دستورالعمل‌‌ها به کار می‌برید. پیمانه شما با توجه به میزان بکینگ پودری که می‌خواهید تهیه کنید، می‌تواند قاشق چای‌خوری یا غذاخوری و حتی لیوان باشد.

مراحل طرز تهیه بکینگ پودر در خانه عبارت‌اند از:

•   ابتدا مواد اولیه را الک کنید تا هوای بین آنها از بین برود و گوله‌گوله نشوند؛
•  سپس ۲ پیمانه کرم تارتار (پتاسیم بی تارتارات) را با ۱ پیمانه جوش شیرین (بی کربنات سدیم) ترکیب کنید؛
•  اگر قصد ندارید بلافاصله از این ترکیب استفاده کنید، مقداری نشاسته ذرت به آن اضافه نمایید تا جلوی چسبندگی مواد را بگیرد. همچنین نشاسته ذرت در این ترکیب مانند یک بافر (حائل) عمل کرده و از وقوع زودهنگام واکنش اسید و باز جلوگیری می‌کند. بنابراین در این مرحله باید یک پیمانه نشاسته ذرت را به کرم تارتار و جوش شیرین اضافه کنید؛
• و در نهایت، بکینگ پودر تهیه‌شده را در ظرف دربسته و در جای خشک، خنک و تاریک نگهداری کنید.

مزایای تهیه بکینگ پودر خانگی

شاید بپرسید که آشنایی با طرز تهیه بکینگ پودر خانگی چه فایده‌‌ای برای شما دارد؟ کافیست نگاهی به مزایای زیر بیندازید:

راه‌حل سریع برای مواقع ضروری: اگر وسط آشپزی متوجه شوید که بکینگ پودر ندارید یا محصول شما تاریخ‌گذشته است، می‌توانید خودتان آن را تهیه کنید. با مراحل سریع و ساده طرز تهیه بکینگ پودر دیگر نیازی نیست نگران شرایط اینچنینی باشید.

اطمینان از مواد تشکیل‌دهنده: با تهیه بکینگ پودر خانگی، شما دقیقاً می‌دانید که از چه موادی استفاده می‌کنید؛ بنابراین نیازی نیست نگران کیفیت آنها باشید.

حذف مواد نگهدارنده: بکینگ پودرهای تجاری اغلب حاوی مواد نگهدارنده هستند. این ترکیبات در برخی از افراد حساسیت ایجاد می‌کنند و استفاده طولانی‌مدت از آنها توصیه نمی‌شود. با تهیه بکینگ پودر خانگی از عدم وجود این مواد در محصول خود مطمئن می‌شوید.

فاقد آلومینیوم: مهم‌ترین مزیت این کار، استفاده نکردن از آلومینیوم در طرز تهیه بکینگ پودر خانگی است. متأسفانه اغلب برندهای تجاری بکینگ پودر حاوی سولفات آلومینیوم سدیم هستند. این ماده علاوه بر ایجاد مشکلات سلامتی باعث می‌شود که بکینگ پودر تجاری، طعم فلزمانندی پیدا کند.

صرفه‌جویی در هزینه: اگر به‌طور مرتب از بکینگ پودر استفاده می‌کنید، یادگیری طرز تهیه بکینگ پودر خانگی باعث کاهش هزینه خرید شما خواهد شد.

طرز نگهداری از بکینگ پودر خانگی

 نگهداری از بکینگ پودر خانگی به دقت بیشتری نیاز دارد. همانطور که در طرز تهیه بکینگ پودر خانگی مشاهده کردید، این محصول حاوی مواد طبیعی و فاقد ترکیبات نگهدارنده است. بنابراین در صورت نگهداری در شرایط نامناسب به‌راحتی قدرت و کیفیت خود را از دست می‌دهد. برای نگهداری صحیح و افزایش ماندگاری بکینگ پودر خانگی به نکات زیر توجه کنید:

•  بکینگ پودر خانگی را در ظرف دردار شیشه‌ای یا پلاستیکی تمیز و خشک بریزید و درب آن را محکم ببندید؛
•  بکینگ پودر خانگی را در مکانی خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. کابینت‌های پایینی آشپزخانه معمولاً مکان مناسبی برای نگهداری آن هستند؛
• حرارت باعث می‌شود که مواد تشکیل‌دهنده‌ بکینگ پودر زودتر واکنش داده و خاصیت خود را از دست بدهند. بنابراین بکینگ پودر را نزدیک اجاق گاز یا سایر منابع حرارتی قرار ندهید؛
•  تاریخ تهیه بکینگ پودر را یادداشت کنید و با برچسب روی ظرف نگهداری آن بچسبانید؛
•  و برای برداشتن بکینگ پودر از قاشق یا پیمانه خشک و تمیز استفاده کنید تا رطوبت وارد پودر نشود.

حرف آخر

بکینگ پودر، پودر سفید رنگی است که در واکنش با مایعات، حباب‌های گاز آزاد می‌کند. این ترکیب برای افزودن حجم و پف به محصولات پخته‌شده به کار می‌رود. بکینگ پودرهای آماده و تجاری حاوی مواد نگهدارنده هستند و همیشه در دسترس نیستند. خوشبختانه راه‌حلی به نام بکینگ پودر خانگی وجود دارد. در این مطلب از سایت مانکن درباره طرز تهیه بکینگ پودر خانگی و مزایای استفاده و طرز نگهداری از آن صحبت کردیم. از همراهی شما تا پایان مطلب سپاسگزاریم.

سوالات متداول

• مدت ماندگاری بکینگ پودر خانگی چقدر است؟

بکینگ پودرهای تجاری با باز شدن بسته‌بندی به‌تدریج قدرت خود را از دست می‌دهند. آنها به‌طور معمول حداکثر ۹ الی ۱۲ ماه ماندگاری دارند. استفاده نکردن از مواد نگهدارنده در طرز تهیه بکینگ پودر خانگی باعث می‌شود که این محصول، ماندگاری کمتری داشته باشد. بکینگ پودر خانگی معمولاً تا ۲ ماه در شرایط مناسب قابل نگهداری است.

•  خواص بکینگ پودر چیست؟

استفاده از بکینگ پودر به ایجاد پف، بهبود عطر و طعم و جلوگیری از خشک شدن بافت کیک‌ها و شیرینی‌ها کمک می‌کند.

• نحوه تست بکینگ پودر خانگی چگونه است؟

اگر از کیفیت بکینگ پودر مطمئن نیستید و نمی‌دانید که هنوز فعال است یا نه، کافیست آن را تست کنید. برای این کار، یک قاشق بکینگ پودر را در یک لیوان آب گرم بریزید. اگر مخلوط حاصل به‌شدت حباب کرد، یعنی بکینگ پودر شما قدرت مطلوبی دارد. در غیر اینصورت تاریخ مصرف آن گذشته است.

منابع: allrecipes.com،alphafoodie.com/ ویراستار: طیبه جلایر