امروزه کفش های ورزشی یا همان کفش های اسنیکرز هم از نظر ظاهر و هم در نحوه عملکردشان به طور دائم در حال تغییر هستند. از این رو، گشت در بین برندهای کفش های ورزشی و مدل های مختلف آن ها، از جمله آنهایی که دارای ویژگی هایی با تکنولوژی بالا هستند، ممکن است کمی گیجتان کند.
ورزشکاران و متخصصان پزشکی ورزشی مایل هستند اطلاعات خود را در مورد ویژگی های کفش های ورزشی به روز کنند و همچنین بدانند هر کدام از انواع کفش ها برای چه نوع شکل پا یا یا فعالیت خاصی می تواند مفید باشد. اما تنها این ورزشکاران نیستند که می توانند با یافتن کفش مناسب با نوع پا یا سطح فعالیت خود از آن سود ببرند. بلکه همه افراد با هر میزان فعالیتی که دارند، می توانند با دانستن مدل یا ویژگی خاص کفش مناسب پای خود از آن بهره ببرند.
مهم ترین نکته ای که در هنگام خرید کفش ورزشی باید به آن توجه کرد تناسب کفش است و به دنبال آن میزان حمایت یا ثباتی که از کفش انتظار می رود. به طور کلی، بهتر است این مدل کفش ها را در پایان روز خریداری کنید تا تورم طبیعی که هنگام ورزش در پاها ایجاد میشود را داشته باشد [به طور معمول در پایان روز پاها متورم تر است].
اگر کف پای شما صاف است یا پاهای شما بیش از حد پرونیته است (که در آن قوس و قوزک پا به سمت داخل می چرخد و هنگام راه رفتن پا چرخشی به سمت بیرون پیدا می کند)، اگر مبتلا به فاشیای کف پا –التهاب کف پا- هستید (التهاب نوار فیبری بافت کف پا که منجر به درد پاشنه یا قوس کف پا می شود) و یا اگر از آرتریت مبتلا به اندام تحتانی رنج می برید، توصیه می شود کفش هایی با درجه ثبات بالاتر را تهیه کنید. برخلاف مدل های خنثی یا مینیمالیستی، با این کفش ها احساس بهتری خواهید داشت.
در صورتی که قوس کف پای شما معمولی است و هیچ مشکلی در پا یا زانو ندارید، کفشهایی با ویژگیهای حمایتی یا پایداری اضافی دیگر نیازی نیست – مگر اینکه خودتان آن ها را ترجیح بدهید. البته شدت فعالیت هم در انتخاب کفش ورزشی نقش بسزایی دارد. برای مثال، اگر به طور منظم در زمینهای ناهموار راه میروید یا مشغول دویدن هستید، کفشی با کفی های سفت و محکم (مانند کفشهای تریلرانینگ) انتخاب بسیار خوبی است.
سالها، سبکهای کفش ورزشی به سمتی گرایش داشتند که حمایت لازم را از پا انجام دهند و در این راستا تکامل یافتند، به خصوص زمانی که دویدن و دیگر ورزشهای پرتحرک در بین افراد محبوبیت ویژه ای پیدا کردند. با این حال، درست همانطور که کفشهای اسنیکرز با کفی فوق العاده ضخیم و کفشهای تقویتکننده مانند Skechers Shape Up روز به روز محبوبیت خود را از دست دادند، سبک های مینیمالیستی روی کار آمدند.
شور و شوق پوشیدن کفش های مینیمالیستی از افزایش علاقه به دویدن با پای برهنه ایجاد شده بود. دویدن با پای برهنه به معنای واقعی کلمه می تواند به دویدن بدون کفش اشاره داشته باشد و یا می تواند به دویدن به سبک کفش مینیمالیستی اشاره کند که توسط کفش دستکش مانندی به نام Vibram FiveFingers محبوبیت پیدا کرده است.
کفش های مینیمالیستی کفی نازکی دارند و ارتفاع آن ها از پاشنه تا نوک پا تغییر چندانی نمی کند. این کفش ها به راحتی خم می شوند و برخی از مدلها، مانند Nike’s Free Run و Flex Run، دارای شیارهای عمیقی در زیره کفش هستند تا امکان خم شدن بیشتری را برای کفش فراهم می کند. این شیار به وسط پا و انگشتان اجازه می دهد تا بیشتر خم شوند، که البته در صورتی که فرد داشتن شرایط دردناکی در انگشت پا داشته باشد، مانند بونیون، ممکن است مشکل ساز شود.
با این وجود، هنگامی که از افراد سوتل می شود چرا این سبک کفش ها را برای دویدن انتخاب میکنند، اغلب پاسخ این است که ترجیح میدهند بیومکانیک طبیعیتر پا و بدن را تجربه کنند. برای مثال، دویدن با یک کفش مینیمالیستی که از حمایت کمتری نسبت به کفش دویدن سنتی برخوردار است باعث می شود عضلات پا و ساق پا کمی سخت تر کار کنند تا پایداری پا حفظ شود و ضربه به زمین کاهش یابد.
در تئوری، خاصیت تقویت کنندگی می تواند منجر به کاهش مشکلات پا از جمله انگشت چکشی (انگشت پا با خمیدگی غیر طبیعی در مفصل میانی) یا التهاب کف پا شود.
یکی از مشکلات این مفهوم این است که پاهای افراد بزرگسال قبلا به صورت صاف (بیش از حد پرون شدن)، قوس بلند (سوپینینگ)، یا قوس خنثی شکل گرفته است. به همین دلیل است که افراد دارای کف پای صاف اغلب با پوشیدن کفش های مینیمالیستی مشکل دارند و یا احساس راحتی نمی کنند.
بنابراین، اگر بیش از حد پروناتور هستید (کف پای صافی دارید) و مایل هستید تا کفشهای مینیمالیستی را امتحان کنید، آنها را به تدریج بپوشید تا آسیب نبینید، اما به این نکته توجه داشته باشید که این مدلها ممکن است برای شما مناسب نباشند. همچنین، برخی از افراد مبتلا به ورم مفاصل یا تاندونیت نیز به این نکته پی می برند که با پوشیدن کفش های ورزشی با حمایت بیشتر نسبت به کفش های مینینالیستی، عملکرد بهتری دارند.
در صورتی که مشکل خاصی در پا دارید، مانند آرتریت، تاندونیت یا فاشیای کف پا یا بیش از حد پروناتور هستید، کفشهای اسنیکرز با قابلیت کنترل حرکت بهترین گزینه هستند. اما چگونه می توان فهمید که یک کفش دارای قابلیت کنترل حرکتی است؟ یکی از ویژگی های قابل مشاهده قسمت میانی زیره کفش است که یک ارتفاع یا قوس از جنس پوسته سخت پلاستیکی دارد.
به نظر می رسد که این ویژگی باعث جدا شدن پاشنه از قسمت جلویی کفش می شود. کنترل حرکت باعث درجه بالاتری از ثبات برای کفش می شود که در برابر پرون شدن پا مقاومت می کند. در واقع، پروناسیون بیش از حد ممکن است منجر به مشکلاتی از جمله تاندونیت، التهاب کف پا و مشکلات زانو شود.
کفش های ورزشی پایدار به سادگی کفش های اسنیکرز هستند و پشتیبانی خوبی از پا می کنند، با این وجود، نسبت به کفش هایی با قابلیت کنترل حرکت، خاصیت کنترل گری کمتری دارند. این مدل کفش ها برای پاهایی که بیش از حد پرونیت نیستند و یا نیاز به حمایت اضافی ندارند، انتخاب خوبی است. این کفش ها به طور معمول توسط همه افرادی که مایل هستند به جای پوشیدن کفش هایی با کفی های سفت و سخت، کمی انعطاف پذیری در کفش های خود داشته باشند، ترجیح داده می شود. نیوبالنس، آدیداس و نایک سه شرکتی هستند که از عبارت با ثبات در دسته بندی کفش های خود استفاده می کنند.
کفش های بالشتک دار برای آن دسته از افرادی است که ترجیح می دهند کفش آن ضربه را جذب کند. آن ها نسبت به دیگر سبک ها سفت تر و سخت تر هستند و قابلیت کنترل کمتری دارند، از این رو ممکن است راحت تر به نصف خم شوند یا بچرخند و به همین دلیل ممکن است برای پروناتورها یا هر فردی که هر مشکلی در ناپایداری پا یا مچ پا دارد، انتخاب مناسبی نباشد.
افرادی که پای آن ها قوس بیشتری دارد ممکن است این سبک کفش ها برای آن ها راحت تر باشد. همچنین، اگر دارای مشکل پیچ خوردگی مچ پا هستید، توجه داشته باشید که هر چه کفی کفش ضخیم تر و باریک تر باشد، ممکن است خطر پیچ خوردگی را افزایش دهد. این مسئله مشکل رایجی است که در کفش های تونینگ منحنی وجود دارد، زیرا بالشتک های زیادی دارند و همین امر منجر به افزایش بی ثباتی در پا و مچ پا میشود.
در وب سایت های کفش های ورزشی به طور معمول سبک های کفش خود را بر اساس سطح حمایتی آن ها دسته بندی می کنند، همچنین برخی توصیه می کنند که کدام کفش برای کدام نوع پا یا فعالیت خاص بهتر است.حتی برخی از شرکت ها شرایط منحصر به فردی برای دسته بندی کفش های خود ارائه می کنند. بنابراین، این پیشنهادات می تواند به شما کمک کند تا کفشی مناسب با پای خود را بیابید.
منبع: verywellhealth.com / ترجمه: فاطمه شهابی