بررسی مهمترین خواص سیب زمینی و ویژگیهای آن
سیب زمینی یکی از محصولات کشاورزی برجسته جهان است، با مجموعهای از خواص و ویژگیهای بیشمار که از نظر تغذیهای و سلامتی بسیار ارزشمند هستند. علاوه بر این، سیب زمینی قیمتی اقتصادی دارد، قابلیت استفاده در اکثر غذاها را دارد و به مدت طولانی قابل نگهداری است. این محصول منبعی غنی از فیبر، پتاسیم و ویتامین C است. در ادامه، به بررسی اصلیترین خواص سیب زمینی، فواید و مضرات آن میپردازم. لطفاً با مانکن همراه باشید.
ارزش غذایی سیب زمینی
اطلاعات تغذیهای برای یک سیب زمینی پخته شده با سایز متوسط (حدود ۱۷۳ گرم)، با پوست و بدون نمک یا هر چاشنی دیگری به شرح زیر است، بر اساس اطلاعات USDA:
- کالری: حدود ۱۶۰ کیلوکالری
- پروتئین: حدود ۴ گرم
- چربی: کمتر از ۰.۲ گرم
- سدیم: ۲۴ میلی گرم
- کربوهیدرات: حدود ۳۷ گرم
- فیبر: حدود ۴ گرم
- پتاسیم: حدود ۹۷۰ میلیگرم
- ویتامین C: حدود ۲۰ میلیگرم
- قند: ۱٫۹ گرم
*این اطلاعات تغذیهای نشان میدهند که سیب زمینی پخته یک سرشار از کربوهیدرات و فیبر است و همچنین حاوی مقدار قابل توجهی پتاسیم و ویتامین C نیز هست.
مزایای مصرف سیب زمینی
سیبزمینی بهعنوان یک محصول گیاهی بسیار مغذی محسوب میشود، حتی اگر در ترکیب آن نشاسته بسیاری وجود داشته باشد. تنوع مواد مغذی موجود در سیبزمینی، همراه با توانایی ادغام آن با سایر محصولات گیاهی سالم، آن را به یک بخش ارزشمند از یک رژیم غذایی متعادل تبدیل میکند. برخی از فواید مصرف سیب زمینی عبارتند از:
1. تنظیم فشار خون
سیب زمینی، منبع غنی از پتاسیم است که نقش مهمی در تنظیم فشار خون و تعادل مایعات بدن دارد، زیرا با سدیم تعامل دارد. پژوهشها نشان میدهند که مقدار پتاسیم موجود در سیب زمینی بسیار زیاد است، بنابراین به عنوان یک مکمل مفید در رژیم غذایی مصرف میشود. همچنین، پتاسیم برای عملکرد طبیعی عضلات و اعصاب بسیار حیاتی است.
2. حفاظت از سیستم ایمنی بدن
ویتامین C برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن، جلوگیری از لخته شدن خون و حفظ بافت همبند و دیواره رگهای خونی ضروری است. این ویتامین در بدن ذخیره نمیشود، بنابراین باید از طریق مواد غذایی مصرف شود. یکی از خواص سیب زمینی، مقدار ویتامین C آن است. به طوریکه یک عدد سیب زمینی پخته، حدود ۱۹٪ از مقدار ویتامین C مورد نیاز بدن را تأمین میکند.
3. ترمیم آسیب اکسیداتیو
سیب زمینی دارای مقادیر قابل توجهی از مواد مغذی آنتیاکسیدانی مانند ویتامین C، کاروتنوئیدها و پلیفنولها است. این ترکیبات میتوانند در ترمیم سلولهای آسیب دیده از استرس اکسیداتیو کمک کنند و در درمان تعدادی از بیماریهای مزمن نقش مؤثری ایفا کنند.
4. جلوگیری از بیماریهای مزمن
فیبر برای بهبود عملکرد گوارش، کنترل قند خون، مدیریت وزن، حفظ سلامت قلب و مواردی از این دست بسیار اهمیت دارد. سیب زمینی نیز، به ویژه زمانی که با پوست مصرف میشود، منبع عالی فیبر برای رژیم غذایی است و میتواند به تحقق این موارد کمک کند.
مضرات مصرف سیب زمینی
سیب زمینی یکی از مواد غذایی پرمصرف و مفید است، اما در برخی شرایط ممکن است باعث ایجاد مشکلات شود. در ادامه به برخی از این مشکلات اشاره شده است:
- سیب زمینی سبب افزایش وزن میشود: سیب زمینی، اگر به صورت سرخکرده یا پخته با چربی زیاد و چاشنیهای فراوان مصرف شود، ممکن است باعث افزایش وزن و چاقی شود.به همین دلیل، بهتر است افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند و یا کالری شماری میکنند، در خوردن سیب زمینی زیاده روی نکنند.
وقت این رسیده بیشتر به بشقاب غذا توجه کنیم. کالری همه چیز نیست!
وقتی کالری شما مدیریت شد، این سوال پیش میاد که «من میتونم همه کالری روزانه رو از شیرینی تامین کنم؟»
پاسخ به این سوال خیر است! در بخش آنالیز بشقاب به شما خواهیم گفت که بهتر است به درشت مغذی (ماکروشماری) هم توجه داشته باشید.
اگر با ماکروشماری آشنایی ندارید لینک زیر را به شما پیشنهاد می کنیم.
آشنایی با ماکروشماری- مصرف زیاد سیب زمینی در رژیم غذایی کم کربوهیدرات: در صورتیکه سیب زمینی به صورت بسیار معمول در رژیمهای کم کربوهیدرات مصرف شود، ممکن است منجر به افزایش قند خون شود و مشکلات مربوط به آن را به دنبال داشته باشد.
- حساسیت به سیب زمینی: بعضی افراد ممکن است به سیب زمینی حساسیت داشته باشند و مصرف آن سبب بروز علائمی مانند سوزش معده، افزایش گازهای معدهای و یا التهاب روده در این افراد شود.
- مواد شیمیایی موجود در سیب زمینی: در برخی موارد، سیب زمینی ممکن است با مواد شیمیایی مانند آفتکشها یا غلظتهای بالای سموم در مخزن آبیاری آلوده شود که مصرف آنها ممکن است برای سلامتی زیانبار باشد.
*همچنین، در صورتی که سیب زمینی به همراه پوست مصرف شود، باید مطمئن شوید که کاملاً شسته شده و پاک شده است، زیرا ممکن است باکتریهایی روی پوست آن باقی مانده باشد که باعث مشکلاتی شود.
انواع سیب زمینی را بشناسید
سیب زمینی انواع و رنگها و اندازههای مختلفی دارد. از سایز خیلی کوچک و انگشتی گرفته تا سیب زمینیهای بزرگ که به «سیب زمینی آیداهو» معروف است. همه این انواع مختلف ارزش غذایی مشابهی دارند، اما بافت آن ها ممکن است کمی با هم متفاوتی باشد. برخی از انواع رایج و رنگهای معمول آن عبارتند از:
- سیب زمینی سفید: گوشت سفید رنگ یا کرمی دارد و بسیار رایج است.
- سیب زمینی قرمز: گوشت آن قرمز یا صورتی مایل به قرمز است و معمولا پوستی قهوهای یا سیاه رنگ دارد.
- سیب زمینی زرد: گوشت آن زرد یا زرد مایل به کرمی است و ممکن است پوستی زرد یا قهوهای داشته باشد.
- سیب زمینی بنفش: گوشت آن بنفش یا مایل به بنفش است و معمولا دارای پوستی بنفش یا قهوهای است.
- سیب زمینی رندهای: بلند و استوانهای شکل است و برای تهیه چیپس سیب زمینی از آن استفاده می شود.
- سیب زمینی داسیا: که دارای پوستی قهوهای و گوشتی زرد است و برای سرخ کردن و پخت مناسب است.
- سیب زمینی آریانا: دارای پوست زرد و گوشت سفید است و برای پختن یا سرخ کردن مناسب است.
- سیب زمینی شیرین یا یوکن گلد: دارای پوستی و گوشتی زرد مایل به نارنجی است و برای استفاده در سالادها یا پخت آب پز مناسب است.
علاوه بر این انواع، ممکن است انواع دیگری از سیب زمینی با رنگها و خصوصیات متنوع در بازارها وجود داشته باشد.
آیا سیب زمینی در دسته سبزیجات است؟
بدون شک، سیب زمینی به عنوان یکی از سبزیجات دستهبندی میشود. این ریشهی خوراکی از گیاه یکساله بدست میآید. بر اساس طبقهبندی USDA، سبزیجات به پنج گروه تقسیم میشوند:
- سبزیجات سبز تیره
- لوبیاها و نخودها
- سبزیجات نشاستهای
- سبزیجات قرمز و نارنجی
- سایر انواع سبزیجات
طبق این طبقه بندی، سیب زمینی به عنوان یکی از سبزیجات نشاستهای شناخته میشود.
سخن پایانی
به طور کلی، سیبزمینی یک منبع تغذیهای بسیار مفید و متنوع است که میتواند به حفظ سلامت و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. اگر مصرف آن به صورت متوازن و در چارچوب یک رژیم غذایی سالم انجام شود، میتواند بخش اساسیای از رژیم غذایی بهداشتی را تشکیل دهد.
سوالات متداول
سیب زمینی چه خواصی برای سلامتی دارد؟
این ماده سرشار از مواد مغذی است. از جمله خواص سیب زمینی میتوان به مقدار زیادی پتاسیم، فیبر، ویتامین C و ویتامین B6 که برای سلامت قلب، گوارش، سیستم ایمنی و انرژی بدن بسیار مفیدند، اشاره کرد.
آیا مصرف سیب زمینی میتواند به کاهش وزن کمک کند؟
با توجه به اینکه سیبزمینی منبع خوبی از فیبر و مواد مغذی است، مصرف متعادل آن در چارچوب یک رژیم غذایی سالم میتواند به کنترل وزن کمک کند. اما باید توجه داشت که روشهای پخت و مصرف مواد افزودنی میتواند در مواقعی منجر به افزایش وزن شود.
آیا مصرف سیب زمینی برای افرادی که دیابت دارند مناسب است؟
بله، مصرف سیبزمینی به دلیل مقدار زیاد فیبر موجود در آن میتواند به کنترل قند خون کمک کند. با این حال، بهتر است افراد دیابتی در این مورد با پزشک خود مشورت کنند.
منبع: verywellfit.com / ویراستار: فاطمه شهابی