شما به عنوان والد یک کودک نوپا به احتمال زیاد دائماً در حال حرکت و تجربه کردن احساسات مختلف هستید. همانطور که کودک شما به رشد و پیشرفت خود ادامه میدهد، نیازها و فعالیتهای روزانهاش نیز همراه با او تغییر میکنند. با مطالعه مطلب زیر متوجه خواهید شد که از نظر رژیم غذایی و تغذیه، خواب، ایمنی، نگرانیهای سلامتی و … باید چه انتظاراتی از کودک نوپای خود داشته باشید.
کودکان نوپا دوست دارند مهارتهای فیزیکی جدید خود را به نمایش بگذارند. آنها ساعتها به کاوش میپردازند، از هر چیزی بالا میروند و بازی میکنند. اکثر آنها از انجام فعالیتهای ساده مانند برداشتن سنگها، ریختن آب داخل ظرفهای بزرگ و خالی کردن آن و انجام بازیهای آسان مانند دالی موشه لذت میبرند.
روز یک کودک نوپای کوچک در غذا خوردن، خوابیدن، بازی کردن و عوض کردن پوشک خلاصه میشود اما کودکان نوپای بزرگتر، زمان بیشتری برای بازی خواهند داشت و مشتاق هستند در هر فعالیتی که شما انجام میدهید، شرکت کنند.
کودکان نوپایی که به مهد کودک میروند، احتمالاً از تماشای بازی سایر بچهها نیز لذت خواهند برد. اگرچه آنها برای بازی کردن واقعی با هم خیلی کوچک هستند اما ممکن است کودک شما از نشستن در کنار بچههای دیگری که با اسباب بازیهای خود بازی میکنند، لذت ببرد.
به گفته انجمن قلب آمریکا (AHA) تعداد کالریهایی که یک کودک نوپا در طول روز نیاز دارد، با توجه به خود کودک، نیازهای پزشکی و البته فعالیت بدنی او متفاوت است.
AHA تخمین میزند که کودک نوپای شما روزانه بین ۹۰۰ و ۱۲۰۰ کالری نیاز داشته باشد. اکثر کودکان ۱ ساله حدود ۱۰۰۰ کالری در روز نیاز دارند و این کالریها را میتوان بین ۳ وعده غذایی اصلی و ۲ میانوعده در طول روز تقسیم کرد.
یادتان باشد که داشتن الگوی خوردن عجیب و غریب برای کودکان نوپا طبیعی است. آنها ممکن است کالری زیادی در وعده صبحانه مصرف کنند، در بقیه روز چند لقمه بیشتر غذا نخورند و در هنگام شام نیز گرسنه نباشند.
روز بعد ممکن است کاملاً برعکس عمل کنند. ممکن است به عنوان یک والد احساس ناامیدی کنید اما الگوی «تغذیه خوشهای» یا خوردن غذای بیشتر در بعضی روزها برای کودکان نوپا نرمال در نظر گرفته میشود.
به طور کلی کودکان نوپایی که هیچ گونه حساسیت غذایی ندارند، باید سهمهای غذایی زیر را در روز مصرف کنند:
۶۰ گرم گوشت یا حبوبات، ۹۰ گرم غلات، ۲ وعده لبنیات، ۱ فنجان سبزیجات، ۱ فنجان میوه و ۳ قاشق غذاخوری چربی یا روغن.
در حالیکه ممکن است کودک نوپای شما از خوردن شام امتناع کند اما احتمالاً هنوز هم کالریهای بسیاری دریافت میکند. در واقع آکادمی اطفال آمریکا میگوید که یک دستورالعمل خوب برای اندازه سهمهای غذایی کودکان نوپا آن است که آن باید حدود یک چهارم اندازه سهم بزرگسالان باشد.
با این حال کیفیت غذایی که کودک شما میخورد، مهمتر از شمارش کالریهای دریافتی او است. مطمئن شوید که کودک نوپای شما یک رژیم غذایی متعادل، متنوع و مغذی دارد. اگر کودک شما برای خوردن هویج به مقداری سس رنچ نیاز دارد یا در صورت پاشیدن شکر قهوهای روی کاسه بلغور جو دوسر او، احتمال خوردن آن برای صبحانه بیشتر است، این لزوماً چیز بدی نیست.
به طور کلی آکادمی اطفال آمریکا، نکات مفید زیر را در مورد تغذیه کودکان نوپا ارائه میدهد:
برای کودکان نوپا طبیعی است که گاهی اوقات بد غذا باشند. در طول وعدههای غذایی به او اجازه دهید کمی استقلال داشته باشد (خودش غذا بخورد) تا کمتر غذا را پس بزند.
AAP همچنین توصیه میکند که اکثر کودکان تا ۱ سالگی و حداکثر تا ۱۸ ماهگی، شیشه شیر را به طور کامل ترک کنند. اکثر کودکان میتوانند در ۱۸ ماهگی به جای صندلی غذای کودک در صندلی پشتیبان بنشینند. گاهی اوقات نشستن روی صندلی پشتیبان، کجخلقیهای موقع صرف غذا را کاهش میدهد زیرا ممکن است کودک نوپای شما دوست داشته باشد با سایر اعضای خانواده پشت میز بنشیند.
طبق گفته انجمن سلامت و مربیان بدنی، کودکان نوپا باید حداقل روزی ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی ساختار یافته و همچنین ۱ ساعت یا بیشتر، فعالیت بدنی بدون ساختار داشته باشند. این فعالیتها نباید پیچیده باشد. گذراندن وقت در پارک یا بیرون بردن کودک برای قدم زدن در اطراف خانه، گزینههای خوبی هستند.
داشتن فعالیت بدنی کافی معمولاً برای کودکان نوپا سخت نیست. بازی کردن، کار کودکان است. کار ساده بازی کردن به کودکان نوپا کمک میکند تا مهارتهای حرکتی خود را بیشتر توسعه دهند، مفاهیم مهمی مانند رنگها و اعداد را بیاموزند و مهارتهایی مانند حل مسئله، تفکر انتقادی، خلاقیت و … را تقویت کنند.
یک کودک نوپای شلوغ همیشه در حال حرکت است بنابراین علاقهمند و متمرکز نگه داشتن او میتواند دشوار باشد. همانطور که دامنه توجه کودک نوپای شما افزایش مییابد و رفتار او قابل پیشبینیتر و قابل کنترلتر میشود، شما فرصتهای زیادی برای امتحان کردن فعالیتهای جدید پیدا خواهید کرد.
فعالیتهای مختلف – چه فردی و چه گروهی – نیز یک راه عالی برای کمک به کودک نوپای شما برای یادگیری مهارتهای جدید، دادن چهارچوب به برنامه روزانه او، ارتقاء مهارتهای حرکتی درشت و ظریف و حمایت از رشد شناختی او است. کودکان نوپا به طور طبیعی کنجکاو هستند که این مرحله را به زمان مناسبی برای برخی کلاسهای والد و کودک تبدیل میکند. از فوتبال گرفته تا یوگا و موسیقی تا رقص، فعالیتهای ساختار یافته بسیاری برای کودکان نوپای بزرگتر وجود دارد.
احتمالاً هر زمانی که کودک نوپای شما بیدار است، دوست دارد که بیشتر اوقات در کنارتان باشد. مهم است به او اجازه دهید در برخی از فعالیتهایی که انجام میدهید، مشارکت کند. انجام کارها به تنهایی برای والدین اغلب آسانتر و سریعتر است اما اگر به کودکتان اجازه دهید به شما کمک کند – حتی در کوچکترین کارها- میتوانید او را فعال نگه دارید و مهارتهای مهمی به او آموزش دهید. به او بگویید پوست میوه را در سطل آشغال بیندازد یا اجازه دهید با جاروی اسباب بازیاش در کنار شما جارو بزند.
کارهایی که کودکان نوپا میتوانند انجام دهند، عمدتاً عبارتند از جمع کردن اسباب بازیها، گذاشتن لباسهای کثیف در سبد یا قرار دادن کتابها در قفسه. کوچولوی شما احتمالاً دوست دارد در انجام کارهای خانه نیز به شما کمک کند. اگر کودکتان کمی بزرگتر است، به او اجازه دهید در پاک کردن لکههای روی میز، مراقبت از حیوانات خانگی و مرتب کردن تخت به شما کمک کند.
صحبت کردن با کودکتان مؤثرترین راه برای کمک به رشد مهارتهای زبانی او است. در مکالمه خود از کلمات توصیفی که رنگ یا اندازه اشیاء را توصیف میکنند، استفاده کنید. حتی میتوانید با جملاتی نظیر «تو داری با آجرها خونه میسازی…» کاری که کودکتان انجام میدهد را شرح دهید.
بهترین راه برای گذراندن وقت با کودک نوپایتان آن است که در یک فضای مناسب کودک در کنار او روی زمین بنشینید اما از کودکتان پیروی کنید و رهبری بازی را به او بسپارید. اگر او با عروسکها بازی میکند، شما نیز با آنها بازی کنید. لازم نیست نگران باشید که به درستی بازی میکند یا نه. در بازی تخیلی یک کودک عیبی ندارد که وان حمام روی پشت بام باشد و ماشینها هم میتوانند حرف بزنند.
یکی از بزرگترین چالشها برای ایمن نگه داشتن کودکان نوپا، قابلیت تحرک جدید آنها است. آنها راه میروند، بالا میروند، میپرند و جستجو میکنند. تنها چند ثانیه طول میکشد تا خود را در یک موقعیت خطرناک قرار دهند.
علاوه بر ایمن نگه داشتن آنها مهم است که مطمئن شوید از خواب کافی و تغذیه مناسب برخوردارند. چکاپهای منظم نیز برای ارزیابی مایل استونهای رشد (نقاط عطف رشد) کودک حیاتی است.
مراجعه به پزشک
چکاپهای کودکان نوپا معمولاً توسط پزشک اطفال در ۱۲، ۱۵، ۱۸ و ۲۴ ماهگی انجام میشود.
در این چکاپها، پزشک اطفال موارد زیر را بررسی میکند:
مشکلات سلامتی رایج در کودکان نوپا عبارتند از عفونت گوش، سرماخوردگی و مشکلات پوستی.
اگر در مورد رشد فرزندتان سوالی دارید یا نگران عادات غذایی یا خواب یا مشکلات رفتاری او هستید، با پزشک اطفال صحبت کنید. درباره اینکه چه نوع غذایی میتوانید به فرزندتان معرفی کنید و نحوه انجام این کار نیز با وی مشورت نمایید. یادتان باشد به هر گونه تغییری که در زندگیتان اتفاق افتاده، اشاره کنید. یک پارتنر جدید، نقل مکان به یک جای جدید یا عوض کردن مهد کودک همگی میتوانند بر سلامت کودک شما اثر بگذارند.
آموزش آسان
همچنین مهم است که از پزشک اطفال در مورد آمادگی فرزندتان برای شروع پروسه ترک پوشک سوال کنید. متخصص اطفال میتواند به شما کمک کند که بهترین زمان برای شروع پروسه از پوشک گرفتن را تشخیص دهید.
آموزش دستشویی رفتن، یک نقطه عطف مهم برای کودکان نوپا است و در حالیکه برای والدین چالش برانگیز است اما اکثر پدران و مادران مشتاقانه منتظر روزهای بدون پوشک هستند. اما از طرفی اگر این پروسه را خیلی زود شروع کنید، میتواند نتیجه معکوسی داشته باشد. روشهای متعددی برای ترک پوشک وجود دارد اما این تکنیکها فقط در صورتی مؤثرند که کودک شما آماده باشد.
مایل استونهای رشد (شاخصهای رشد) خاصی وجود دارد که کودک شما باید قبل از آموزش ترک پوشک به آنها رسیده باشد، اینها شامل توانایی تشخیص اینکه نیاز به رفتن به توالت دارند، همچنین کنترل مثانه و روده و مهارت های زبانی است که به آنها اجازه میدهد به شما بگویند چه زمانی نیاز به استفاده از توالت دارند.
همچنین شما باید در ابتدا توجه کنید که آیا کودکتان واقعاً به استفاده از لگن علاقه دارد یا نه. نشانههای ناراحتی زمانی که پوشک خیس یا کثیف دارند نیز نشانهای از آمادگی آنها برای ترک پوشک است.
در حالیکه بسیاری از کودکان نوپا در تمام طول شب میخوابند اما مشکلات خواب همچنان میتواند در این سن رایج باشد. این کمبود خواب ممکن است به عصبانیت و کج خلقی کودک منجر شود. به خاطر داشته باشید که کودک نوپای شما همچنان به ۱۴ ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارد بنابراین مهم است یک روتین خواب داشته باشید که شامل چندین چرت و خوابِ اولوقت است.
با بزرگ شدن کودک معمولاً باید او را به جای گهواره (تخت کوچک بچه) در تخت بزرگ بخوابانید. با این حال والدین نباید لزوماً این تغییر را در یک سن خاص انجام دهند. اگر کودک شما همچنان در گهواره احساس راحتی میکند، معمولاً دلیلی برای تغییر تخت خواب او وجود ندارد و میتوانید صبر کنید تا بزرگتر شود.
اگر کودک نوپای شما کوچکتر است، احتمالاً هنوز دو بار در روز چرت میزند. نیازی نیست این روتین را تغییر دهید مگر آنکه نشانههایی حاکی از تغییر خود به خودی این روتین مشاهده کرده باشید. به عنوان مثال اگر کودک نوپای شما در زمان نرمال چرتزدن خود به خواب نمیرود یا در همان ساعت صبح خسته به نظر نمیرسد، ممکن است وقت آن باشد که فقط یک چرت در روز داشته باشد.
همین امر در مورد چرت عصر نیز صادق است. اگر زمان خواب عصر او دیرتر و دیرتر میشود، احتمالاً میتوانید چرت صبحگاهی را کنسل کنید و فقط عصرها او را بخوابانید. سعی کنید چرتهای برنامهریزی نشده را حذف کنید تا کودکتان بتواند خواب طولانیتر، عمیقتر و سالمتری را تجربه کند. ممکن است گردش رفتن در هنگامیکه کودکتان در ماشین خوابیده، راحتتر باشد اما سعی کنید او را بیدار نگه دارید یا گردش را برای زمانی برنامهریزی کنید که او خوابآلود نباشد.
اگر کودک شما حدود ۸ صبح از خواب بیدار میشود، به طور طبیعی باید حدود ۱۲٫۳۰ ظهر چرت بزند و این چرت حدود ۲ تا ۲٫۵ ساعت طول بکشد. این بدان معناست که او حدود ۳ عصر از خواب بیدار میشود که برای زمان خواب ۷٫۳۰ شب مطلوب است.
خوابیدن بین ساعت ۷٫۳۰ تا ۸ شب حدود ۱۲٫۵ ساعت خواب شبانه فراهم میکند. این زمان به علاوه زمان چرت به حدود ۱۵ ساعت میرسد.
البته اینها زمانهای تقریبی هستند. برنامههای زمانی خانوادهها با هم متفاوت است. با این حال صرفاً جابجا کردن زمانهای خواب همیشه برای کاهش مشکلات کارساز نخواهد بود.
زمانهای خوابیدن و بیدار شدن از همه مهمتر هستند. خوابیدن در اول شب با ریتم طبیعی و درونی کودک نوپا هماهنگ است.
بسیاری از خانوادهها در کنار کودکان نوپای خود میخوابند. در حالیکه خواباندن کودک در تخت خودتان ممکن است مزایایی داشته باشد اما بر طبق مطالعهای که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این کار میتواند خواب همه – بخصوص والدین – را مختل کند.
آسیب دیدگیها (صدمات) علت اصلی مرگ کودکان زیر ۴ سال در ایالاتمتحده هستند. بسیاری از آن صدمات با پیروی از برخی از دستورالعملهای ایمنی اصلی، قابل پیشگیری هستند.
این نکات ایمنی از AAP را در نظر داشته باشید:
خطرات سلاح گرم
اگر کودک نوپا دارید، اسلحه گرم را از خانه خود خارج کنید. اگر میخواهید در خانهتان اسلحه نگه دارید، آن را خالی کرده و در مکان امنی قرار دهید. مهمات را جداگانه نگهداری کنید. هنگامیکه کودک شما به خانه دیگری میرود یا اگر در مهدکودک خانگی شرکت میکند، در مورد نحوه نگهداری اسلحه از آنها سوال کنید.
مسمومیت
کودکان نوپا با گذاشتن همه چیز در دهان خود جستجو (کاوش) میکنند. برای محصولات خانگی سمی و داروها از سرپوشهای ایمنی استفاده کنید و آنها را دور از دید و دور از دسترس کودکان قرار دهید. شماره مرکز کنترل سموم را روی تلفن خود ذخیره کنید و به دیوار خانهتان بزنید تا در مواقع اضطراری بتوانید به راحتی آن را پیدا کنید.
سوختگیها
کودکان نوپا برای حفظ تعادل به هر چیزی که اطرافشان است، چنگ میزنند. متأسفانه این ممکن است به معنای گرفتن دسته قابلمه داغ یا فر باشد. بنابراین بهترین کار این است که در هنگام آشپزی، کودک خود را بیرون آشپزخانه نگه دارید.
سقوط
اکثر افتادنها مشکلی ایجاد نمیکنند اما پلهها، مبلمان با لبههای تیز و پنجرههای باز میتوانند خطر جدی ایجاد نمایند. برای دور نگه داشتن کودک نوپای خود از پلهها، از نرده محافظ یا گیت استفاده کنید و به پنجرهها حفاظ بزنید. صندلیها یا وسایلی که کودک میتواند برای بالا رفتن از میزها یا کانترهای آشپزخانه از آنها استفاده کند را بدون مراقب رها نکنید.
غرق شدن
فقط ۵ سانتیمتر آب برای غرق شدن یک کودک کافی است. درب حمام را بسته نگه دارید. هرگز کودک خود را در نزدیکی وان، سطل آب، استخر شنا یا هر منبع آب دیگری تنها نگذارید. زمانی که نزدیک آب هستید، حداکثر به اندازه طول بازوی کودکتان از او فاصله داشته باشید.
تصادفهای ماشین
کودکان نوپا باید تا ۲ سالگی یا تا زمان رسیدن به قد و وزن توصیهشده توسط سازنده صندلی ایمنی، در صندلیهای اتومبیل، رو به عقب بمانند. مطمئن شوید که صندلیهای ایمنی به درستی نصب شدهاند. هرگز کودک خود را در داخل یا اطراف ماشین تنها نگذارید.
آکادمی اطفال آمریکا در گذشته توصیه میکرد که کودکان زیر ۲ سال در معرض نمایشگر قرار نگیرند. اما این خط مشی در سال ۲۰۱۶ بروزرسانی شد زیرا تعداد بیشتری از برنامهها و وبسایتهای مناسب کودکان نوپا در دسترس قرار گرفتند.
با این حال زمان استفاده از صفحه نمایش برای کودکان نوپا باید بسیار محدود و در حد اعتدال باشد. روشهای سالم برای استفاده از دستگاههای دیجیتالی عبارتند از خواندن کتاب به صورت آنلاین یا استفاده از اپلیکیشنهایی که به کودک شما اجازه میدهد با اقوام دور، تماس تصویری (ویدیویی) داشته باشد.
سعی کنید میزان تماشای تلویزیون کودک خود را محدود کنید و تلویزیون را به عنوان صدای پسزمینه روشن نگذارید. زیرا شواهدی وجود دارد که آن میتواند بر توانایی کودک نوپای شما برای یادگیری تأثیر بگذارد.
همچنین بهتر است در مورد بردن کودک نوپای خود به سینما بیشتر فکر کنید. اگر بچههای بزرگتر را به دیدن یک فیلم میبرید، برای کودک نوپایتان به فکر پرستار باشید. صدای فیلمها میتواند بسیار بلند باشد و تصاویر آنها باعث ترس کودکتان شود.
کودکان نوپا میخواهند تا جایی که میتوانند جهان را کاوش کنند. از گوش دادن به صدای کوبیدن بلوک به زمین گرفته تا چشیدن مزه کثیفی وقتی آن را در دهانشان میگذارند؛ آنها دائما در تلاش هستند تا چیزهای بیشتری بیاموزند. آنها عموماً فقط به نیازهای خودشان توجه میکنند چون هنوز ظرفیت آن را ندارند که خود را جای دیگران بگذارند. بنابراین اگر فرزند نوپای شما نتواند کاری که میخواهد را انجام دهد، احتمالاً ناامیدی زیادی را تجربه خواهد کرد.
در این سن، آنها زمان زیادی را صرف تقلید از سایر افراد میکنند. آنها میخواهند همان کارهایی که شما انجام میدهید را امتحان کنند و انجام دهند یا از بچههای دیگر در مهد کودک تقلید نمایند.
یادگیری بیشتر در مورد رشد فرزندتان میتواند به شما کمک کند که یک والد با اعتمادبهنفس باشید. کتابهای فرزند پروری مربوط به سنین کودکان نوپا را بخوانید، سؤال بپرسید و به دنبال منابعی بگردید که به شما کمک میکنند برای مقابله با همه چیز آماده باشید – از کجخلقی گرفته تا آموزش دستشویی رفتن.
منبع: verywellfamily.com / ترجمه: طیبه جلایر